Je kind respect voor anderen en voor zijn of haar omgeving bijbrengen; hoe doe je dit? En hoe start je hiermee op jonge leeftijd? We geven je gelijk het belangrijkste mee: als ouder of verzorger ben je een van de belangrijkste voorbeelden voor een kind!
Respect hebben voor elkaar is een belangrijke kwaliteit om je kinderen al op jonge leeftijd te leren. Het legt de basis en stimuleert positief gedrag zoals empathie, vriendelijkheid, oprechtheid en eerlijkheid. Niet voor niets is ‘respect’ één van de 7 waarden van CompaNanny.
Respect als waarde binnen CompaNanny
Bij CompaNanny vinden we het belangrijk dat kinderen leren om respect voor zichzelf, anderen en de wereld te hebben. Onze Nannies creëren, binnen verschillende leeftijdsgebieden, de juiste voorwaarden voor kinderen om deze waarde te ontwikkelen.
Baby’s, dreumesen en peuters (0- 4 jaar) maken in hun eerste levensjaren grote stappen in hun ontwikkeling. Hierbij kunnen een hoop frustraties en emoties komen kijken. Wij bieden de kinderen ruimte om zich op hun eigen tempo te ontwikkelen en tonen respect voor het oefenproces. Ook krijgen de kinderen de ruimte om hun emoties te uiten, ook als een kind bijvoorbeeld de behoefte heeft om te huilen of boos te zijn. Door het benoemen van deze emoties bieden we kinderen geven we kinderen mee dat zij – én hun emoties – er mogen zijn.
In de communicatie met kinderen praten we vanuit de ‘ik-vorm’. Hierbij gaat het om het beschrijven van het gedrag van het kind. ‘Ik vind het niet goed dat je op tafel klimt, want dan kan je eraf vallen en dan doe je je pijn’. Niet in een jij-boodschap: "Jij mag niet op tafel klimmen dat is heel stout". In de jij-boodschap zit namelijk een veroordeling en beschuldiging uitgedrukt. Door middel van positieve en respectvolle communicatie met kinderen leren wij hen ook respectvol met anderen om te gaan.
In de leeftijd van 4-12 jaar leren we kinderen onder andere om respectvol om te gaan met spullen en in communicatie naar anderen te letten op taalgebruik. We bespreken gedrag dat we afkeuren met de kinderen, maar wijzen ze nooit als persoon af. Zo ondersteunen we kinderen tijdens conflicten en bij het aangeven van hun eigen grenzen.
Respect in de opvoeding
Als ouder wil je graag dat je kind respectvol omgaat met anderen in/en zijn of haar omgeving. Naar mate kinderen ouder worden, worden zij zich ook steeds meer bewust van hun relatie tot hun omgeving en anderen daarin. Jij hebt hier als volwassene een hele bijzondere rol in!
Wat kun jij doen om je kind ‘respect voor anderen’ mee te geven?
In de basisschoolleeftijd kunnen kinderen zich meer en meer inleveren in een ander en rekening houden met de elkaar. Ook het zelfstandig oplossen van conflicten en samenwerken gaat steeds beter. Dit komt onder andere doordat kinderen op deze leeftijd abstracter kunnen denken en hun eigen emoties beter kunnen reguleren. Kinderen blijven hierin ondersteuning nodig hebben en daar kun jij als ouder een belangrijke rol in spelen. Zo kun je je kind ondersteunen in:
Het ontwikkelen van empathie
Door de emoties van je kind (en van de ander) te benoemen leert een kind zich steeds beter in te leven in de ander en zijn gedrag hierop aan te passen. Door met kinderen te praten over emoties en het inleven in de kun je een kind ondersteunen in het ontwikkelen van zijn of haar empathie en respect voor de ander.
Door kinderen mee te geven dat je met respect praat over de mensen om je heen, leer je kinderen de kwaliteiten en positieve kanten van iemand anders te zien en te waarderen.
Je kunt kinderen leren op je beurt te wachten, te luisteren naar elkaar, vragen te stellen aan elkaar, anderen te helpen, et cetera. Bij jonge kinderen is dit nog erg lastig, dit heeft te maken met de ontwikkeling van het besef van zelf en het besef van de ander.
Omgaan met conflicten
Bij conflicten tussen kinderen kun je benoemen wat je ziet gebeuren. Je benoemt wat er gebeurd en spreekt hierin geen waardeoordeel of oplossing uit. Hierdoor worden kinderen gestimuleerd om zichzelf te verplaatsen in de ander en samen tot een oplossing te kunnen komen. Het zeggen van sorry is voor veel kinderen nog erg lastig. Hiervoor hebben ze het besef nodig van een ander, maar ook van oorzaak-gevolg. ‘Sorry zeggen’ is dan ook regelmatig iets wat kinderen doen omdat een volwassene dit van ze vraagt, niet perse omdat ze dit zelf begrijpen of zo ervaren. Leg je kind welke gevolgen hun acties kunnen hebben op de ander en begeleid je kind bij de emoties die hierbij komen kijken.
Zelfrespect en het eigen moreel besef
Het moreel besef (wat is goed en fout) van kinderen ontwikkelt zich in de basisschoolleeftijd steeds verder. Kinderen gaan het verschil zien tussen bedoeling en resultaat en tussen bedrog en vergissing en tussen fantasie en werkelijkheid. Je kunt dit – en daarmee ook het zelfrespect – ondersteunen door te benoemen dat eigen keuzes maken goed is, ook al mag een ander een andere mening hebben. Kinderen worden zo gestimuleerd om na te blijven denken over hun eigen keuzes en leren de keuzes van anderen te begrijpen.