Mediaopvoeding: schermtijd en mediagebruik van kinderen

In onze digitale samenleving zijn mediagebruik en schermtijd voor kinderen een veelbesproken onderwerp. Dit thema roept dan ook veel opvoedvragen op bij ouders. Want hoeveel schermtijd is gezond? En hoe kun je het mediagebruik van je kind in de gaten houden en eventueel beperken? In deze blog geven we praktische tips om de schermtijd en het mediagebruik van je kind te beheren.

Hoeveel schermtijd is gezond voor je kind?

Een veelvoorkomende vraag onder ouders is: "Hoeveel schermtijd voor mijn kind is geschikt?". De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) adviseert om kinderen tot 2 jaar zo weinig mogelijk media te laten gebruiken. Dit heeft als reden dat spelen, bewegen en genoeg slapen het beste is voor de ontwikkeling voor jonge kinderen. Voor kinderen tot 5 jaar adviseert de WHO maximaal 1 uur schermtijd per dag. Binnen deze richtlijnen is het belangrijk om ook rekening te houden met de inhoud van de content en de behoeften van je kind.

5 tips om de schermtijd van je kind te beheren

Met alle online spelletjes, video’s en liedjes kan het een uitdaging zijn om de schermtijd van je kind te beheren. Hier zijn enkele tips om een gezonde balans in het mediagebruik van je kind te creëren:

Geef het goede voorbeeld: De tijd die jij als ouder zelf besteedt achter een scherm, hangt samen met de schermtijd van je kind. Kinderen kijken jouw gedrag af en doen dit na. Door zelf je schermtijd te beperken, geef je het goede voorbeeld en moedig je je kinderen aan om ook hun tijd achter schermen te beperken.
Maak afspraken: Maak samen met je kind duidelijke afspraken over het dagelijkse gebruik van media en schermen. Zo kun je specifieke momenten bepalen waarop schermen niet zijn toegestaan. Denk aan tijdens de maaltijden of een uur voor het slapengaan. Maak daarnaast ook afspraken over welke video’s, spelletjes en websites jij geschikt vindt.
Zorg voor afwisseling: Moedig je kind aan om ook offline activiteiten te ondernemen. Denk aan buiten spelen of binnen activiteiten zoals tekenen, bouwen met blokken of bordspellen spelen. Dit draagt bij aan een gebalanceerde ontwikkeling. Ook kun je ervoor zorgen dat de schermtijd een klein onderdeel van een activiteiten is. Laat je kind bijvoorbeeld liedjes zingen met behulp van een afspeellijst voor kinderen of zet een luisterboek op!

Samen kijken en bespreken: voor de ontwikkeling van je kind is het goed als je reageert op wat er gebeurt en praat over wat jullie zien. Stel bijvoorbeeld vragen, benoem (nieuwe) woorden of maak een associatie naar de echte wereld: “In onze tuin staat ook een boom, kijk maar!”. Daarnaast houd je op deze manier in de gaten wat je kind doet online en kun je eventueel ongewenst mediagebruik voorkomen. Wees je ook bewust van jouw reacties als jullie samen naar iets kijken of iets doen. Als jij bijvoorbeeld erg teleurgesteld bent over het niet succesvol afronden van een spelletje, dan zal je kind dit overnemen.
Zorg voor nuttige schermtijd: media met veel kleur, beweging en geluid is extra aantrekkelijk. Toch zijn niet alle video’s of spelletjes even geschikt. Zorg er daarom voor dat de media aansluiten op de interesses en ontwikkelingsfase van je kind. Een belangrijk aspect hierbij is dat je kind de gebeurtenissen in de video of het spelletje kan associëren met zijn of haar eigen, dagelijkse leven. Kies daarnaast voor herhaling, want hier leren kinderen van!

Voorbeelden van educatieve apps zijn: De wereld van Nijntje, NPO Zappelin en TinyTap (voor BSO-leeftijd).

Wat is mediaopvoeding?

Mediaopvoeding is het begeleiden en onderwijzen van kinderen over het gebruik van media. Hiermee leert je kind om veilig, bewust en gezond om te gaan met media. Mediaopvoeding omvat het aanleren van digitale vaardigheden, het begrijpen van online veiligheid en het leren kritisch kijken naar media-inhoud.

Praktische tips voor mediaopvoeding

Mediaopvoeding gaat verder dan alleen schermtijd beperken. Het draait om het aanleren van digitale vaardigheden en online veiligheid. Hier zijn enkele stappen om mediaopvoeding aan je kinderen te geven:

Stimuleer respectvol gedrag: Praat met je kinderen over het belang van verantwoordelijk en respectvol gedrag online. Moedig hen aan om vragen te stellen en zorgen te delen.
Leer kritisch denken: leer je kinderen om kritisch te kijken naar online inhoud. Bespreek verschillende bronnen, betrouwbaarheid van informatie en het herkennen van nepnieuws.
Begeleid hun online ervaringen: neem de tijd om samen met je kinderen online te gaan en nieuwe apps, websites of games te ontdekken. Bespreek wat ze zien en beleven.
Creëer een open dialoog: praat openlijk met je kinderen over mediagebruik. Zo zorg je ervoor dat je kinderen zich comfortabel voelen om hun online ervaringen met je te delen. Dit stelt je in staat om eventuele problemen of vervelende ervaringen op tijd aan te pakken.

Mediaopvoeding en schermtijd bij CompaNanny

Bij CompaNanny maken kinderen geen gebruik van tablets, tv’s en smartphones. In plaats daarvan besteden we aandacht aan verschillende activiteiten die aansluiten bij de behoeften van ieder kind. Kinderen maken vaak thuis al gebruik van schermen en wij willen meer inspelen op fysieke activiteiten, sociale interacties en creatieve uitspattingen van kinderen. De BSO kinderen komen na school bij ons, waar zij al veel hebben moeten zitten. Daarom vinden we het belangrijk dat er ruimte is voor spel en beweging. Voor de kinderen van het Kinderdagverblijf vinden we het belangrijk dat zij vooral kunnen spelen, omdat dit één van de belangrijkste manieren is om de wereld te ontdekken!

Tip: lees ook onze blog Educatief speelgoed per leeftijdsfase.