Blog

De zomertijd komt er aan! Dat betekent makkelijker opstaan, maar moeilijker inslapen. Want onze biologische klok is gebaseerd op daglicht.
Je kind simpelweg op de gewone tijd naar bed brengen, werkt niet. Want de hormonen in het lichaam die slaap reguleren werken nog op wintertijd. Het duurt gemiddeld een week voor kinderen gewend zijn aan de nieuwe tijden. We geven je wat tips om dit proces te vergemakkelijken!

Tips

• Zorg ervoor dat je kind overdag voldoende slaapt (juist ook van tevoren)
• Doe in de ochtend meteen de gordijnen open, zodat het natuurlijke licht naar binnen komt
• Ga ‘s ochtends gelijk naar buiten en zorg al vroeg voor beweging
• Maak het ’s avonds op tijd donker door de (verduisterende) gordijnen dicht te doen en de verlichting zacht te zetten, de schemer brengt het slaaphormoon op gang
• Denk er ook aan om de maaltijden zo snel mogelijk aan te passen aan de zomertijd, het spijsverteringsstelsel hangt namelijk samen met slaapritme
• Geef aandacht aan het bedritueel en let extra op de slaapsignalen van je kind 

Stapsgewijs
Heeft jouw kind echt veel moeite met zijn of haar slaapritme aanpassen aan de zomertijd? Dan zou je er ook in stappen naar toe kunnen werken: Verschuif de bedtijd iedere dag met 10-30 minuten (afhankelijk van de leeftijd en vermoeidheid van jouw kind). Gaat jouw kind normaal altijd om 19.30u naar bed en wij hij/zij na het instellen van de zomertijd dus niet eerder slapen dan 20.30u? Breng je kind dan de eerste avond om 20.15u naar bed, de dag erna om 20.00u, etc. Tot jullie weer naar de standaard bedtijd hebben toegewerkt.

Tenslotte
Denk eraan dat ieder kind verschillend is en op een andere manier reageert. Wees flexibel, ook voor jezelf, en maak je niet druk als het wat meer tijd kost. Uiteindelijk haalt je kind eventueel slaaptekort altijd weer in.

En je kunt altijd nog een logeerpartijtje bij opa en oma regelen ;).

Je kindje is één jaar oud! Hij of zij is nu geen baby meer, maar een dreumes. Een persoon met een heel eigen karakter én (onbewust) al heel veel kennis over taal en communicatie. Vanaf nu ligt de focus vooral op zelf oefenen met spreken van echte woorden. Lees door om meer te weten te komen over hoe de taalontwikkeling verder verloopt.

13-14 maanden
Kinderen worden steeds beter in communiceren, ze leren meer klanken en gebruiken deze ook in combinatie met gebaren. Je kind leert vooral van de dingen die jij zegt en begrijpt vaak al goed wat korte zinnen betekenen, zoals “geef maar aan papa”.
Wanneer jij veel praat, kan jouw kindje veel nieuwe woorden leren. Hoewel hij of zij deze nog niet zelf kan zeggen, worden alle woorden en bijpassende beelden opgeslagen in het lange termijn geheugen. Dit geheugen is echter nog in ontwikkeling en om dit te trainen moet er veel herhaald worden.

15-16 maanden
Vanaf vijftien maanden worden kinderen steeds handiger in het gebruiken van taal om duidelijk te maken wat zij willen. Je kind gebruikt waarschijnlijk steeds vaker korte woordjes, mimiek en lichaamstaal om iets duidelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan “nee” terwijl hij of zij het bord met eten wegduwt, of “die” als hij iets wilt pakken.
Lastige woorden kunnen ook met zestien maanden nog niet goed uitgesproken worden door de meeste kinderen. Probeer je kind niet te corrigeren wanneer hij of zij een verkeerd woord gebruikt, maar reageer enthousiast en gebruik zelf het correcte woord in je reactie. Zeg bijvoorbeeld “oja, ik zie het, een vliegtuig!”, in plaats van “nee dat is geen ‘tui’, dat is een vliegtuig”.
Het voorlezen van simpele boekjes is een goede manier om je kind te helpen met de taalontwikkeling. Hij of zij weet vaak precies welk woord er gaat komen. Ook liedjes zingen is goed voor de taalontwikkeling van je kind. Vooral liedjes over lichaamsdelen zijn populair rond deze leeftijd, omdat ze dan ook kunnen aanwijzen waar bijvoorbeeld hun neus zit. 

17-19 maanden
Rond de achttien maanden kennen kinderen gemiddeld twintig woorden. Je zult dus waarschijnlijk merken dat ook jouw kind zich steeds beter verstaanbaar kan maken. De woordenschat van je kind zal zich richting negentien maanden verder uitbreiden naar gemiddeld dertig woorden. Ze leren nu ongeveer zes nieuwe woorden per dag! Deze woorden gebruiken ze niet allemaal direct zelf, maar worden wel opgeslagen in hun geheugen.
Je kind merkt zelf ook dat praten steeds beter gaat en vind het leuk om de hele dag lekker te kletsen. Ook dierengeluiden maken is erg populair in deze periode, oefen dat ook met je kind.
Sommige letters van woorden kunnen nog moeilijk zijn om uit te spreken, vooral letters waarbij spieren achterin de mond nodig zijn, zoals ‘r’ en ‘k’. Wanneer jouw kind rond deze leeftijd nog niet zo veel lijkt te praten als andere kinderen, hoef je je geen zorgen te maken. Sommige kinderen zijn in deze fase nog druk bezig met oefenen en opslaan van alle taalkennis. Het verbaast ouders vaak dat hun kind plotseling een enorme woordenschat heeft, terwijl hij of zij eerst nog bijna niets zei.

20 maanden
De woordenschat van je kind wordt alsmaar groter en breidt zich uit tot zeker vijftig woorden rond twintig maanden oud. Het zijn voornamelijk zelfstandig naamwoorden, zoals ‘huis’, ‘auto’ en ‘poes’. Het zal je misschien ook opvallen dat je dreumes in deze fase woorden gaat categoriseren en een bepaald woord gebruikt voor alles in die categorie. Hij of zij zal bijvoorbeeld “auto” zeggen voor alle voertuigen, of “poes” voor alle dieren.
De meeste kinderen oefenen in deze periode ook steeds meer met zinnen van twee woorden, zoals “papa auto”.
Door hun groter wordende woordenschat en hun interesse om taal nog beter toe te passen, willen kinderen van deze leeftijd graag betrokken worden in het gesprek. Je kind zal daarom misschien de aandacht gaan trekken wanneer jij een gesprek voert met iemand anders. Probeer hiervoor aandacht te hebben en je kind te betrekken bij het gesprek. Dit zal hij of zij geweldig vinden en er ook veel van leren.

21-22 maanden
Je dreumes van éénentwintig maanden oud is volop bezig om zijn of haar geheugen te trainen. Een plaatje van een koe wordt niet alleen in dat ene boekje herkend, maar ook in andere boeken of zelfs knuffels en gaat vaak gepaard met “boeeee”. Ook de twee-woordenzinnen worden langzaam verder uitgetest. Je kindje zal bijvoorbeeld steeds vaker dingen zeggen als “kindje nou?” of “poes weg”.
Kinderen zijn ook steeds meer en meer gericht op interactie, zowel non-verbaal als verbaal. En waar je kind eerst vooral geïnteresseerd was in volwassenen en hoe zij taal gebruiken, breidt de interactie zich nu ook uit naar andere kinderen. Samen hebben ze steeds vaker korte gesprekjes, vaak op hun hurken, naar elkaar kijkend met hun hoofd schuin. Je kind vindt het in deze periode dan ook heel leuk om samen te oefenen met de namen van andere kinderen.
Hoewel je kind enorm veel bijleert qua taal, is het wat hem of haar betreft waarschijnlijk nog niet genoeg. Kinderen kunnen zich nog steeds niet zo goed uiten als ze zouden willen en dit kan voor behoorlijk wat frustraties zorgen, wat gepaard kan gaan met driftbuien.

24 maanden
Het gemiddelde aantal woorden dat een dreumes van vierentwintig maanden kent, is honderd. En iedere dag komen hier nieuwe woorden bij. Ook groeit in deze periode het zelfbewustzijn verder door taal. Je kind gaat bijvoorbeeld vaker het woordje ‘mij’ gebruiken en begrijpt ook wat daarmee bedoeld wordt.

Hoewel baby’s zich nog niet in woorden kunnen uitdrukken, begint communicatie lang voordat je baby kan praten.  Huilen is in het begin het belangrijkste en meest efficiënte communicatiemiddel. Door middel van verschillende manieren van huilen probeert je baby aan geven wat er aan de hand is. Maar wat kan je verder verwachten met betrekking tot taal en communicatie bij je baby? We nemen je mee in de verschillende fases van taalontwikkeling!

2-3 maanden
Wanneer je baby ongeveer twee maanden oud is, begint hij/zij klanken te gebruiken.  Hij of zij begint de tong- en kaakspieren te trainen door klinkerachtige geluiden te maken, zoals “ooooh” en “aaah”.  Wanneer je baby ongeveer drie maanden oud is, wordt hij of zij steeds beter in actief het contact met jou opzoeken of beëindigen. Dit doet hij door je aan te kijken en door de ogen weer neer te slaan of het hoofd te draaien.
In deze eerste periode is het heel belangrijk voor de emotionele veiligheid en groei om je baby vaak te knuffelen en aan te raken Ook geeft het rust en vertrouwen wanneer je veel tegen hem of haar praat. Benoem bijvoorbeeld wat je aan het doen bent tijdens het verschonen van de luier. 

4 maanden
Richting de vier maanden zal je baby steeds meer nieuwe kraaigeluidjes maken, verschillende keelklanken breiden zich uit en je kindje is volop aan het oefenen met zijn of haar stem.  Door terug te praten tegen je baby en te reageren op de kraaigeluiden, raakt je baby vertrouwd met deze vorm van communicatie en stimuleer je de taalontwikkeling.
Rond deze periode gaat je kindje ook echt gezichten herkennen. Daarom wordt het steeds belangrijker om veel mimiek te gebruiken in je interactie met je baby, dit benadrukt de emoties die je toont. 

5 maanden
Vanaf vijf maanden worden de klanken die je baby laat horen steeds consequenter en gevarieerder. De reeksen worden langer, zoals “babaababa”, omdat de kaakspieren, tongspieren en stembanden steeds sterker worden en er echt al wordt geoefend om later met woorden te spreken. Je baby zal nieuwe klanken die hij maakt, nu ook onthouden en opnieuw toepassen.  Ook stemmen worden nu goed herkend.
Zorg voor veel interactie met je kind, hierdoor leert hij of zij te communiceren met anderen en raakt hij vertrouwd met het sociale karakter van taal. Geef je baby bij deze interactie ook de tijd om op jou te reageren, wanneer je naar hem lacht of tegen hem praat. 

6 maanden
Hoewel huilen nog steeds het meest effectieve communicatiemiddel is, is je baby vanaf zes maanden steeds meer aan het oefenen met gezichtsuitdrukkingen, gebaren en klanken. Baby’s zijn steeds meer bewust bezig met het actief zoeken van contact, op alle mogelijke manieren. Door te lachen, armen uit te strekken, bellen blazen, tong en lippen te bewegen en te sputteren en koeren.
Er komen nog meer variaties in de klanken die je baby kan produceren, door zijn spieren, stembanden en ademhaling te laten samenwerken. Ook worden de klanken steeds duidelijker en meer afgestemd op volwassenen. De geluiden beginnen daardoor steeds meer te klinken als woorden in de moedertaal. 

7 maanden
Vanaf ongeveer zeven maanden gaan baby’s nog meer verschil horen in de toon waarmee je praat. Ze kunnen nu herkennen of je blij, verrast of boos bent. Ook lukt het je baby om zelf verschillende toonhoogtes en volumes te produceren.
Rond deze leeftijd ontwikkelen kinderen ook eenkennigheid en is je baby het liefst continue bij papa of mama in de buurt. Even naar de andere kant van de kamer lopen, kan zorgen voor een grote huilbui, omdat je baby denkt dat je voor áltijd uit zicht bent. Je kindje is nog niet zo geoefend in taal en communiceren dat hij of zij begrijpt dat je weer terug komt, wanneer je dat in woorden uitlegt. Maar je kunt hier wel mee oefenen door bijvoorbeeld kiekeboe-spelletjes te spelen. Daarmee help je je kindje spelenderwijs met het verminderen van zijn verlatingsangst. 

8 maanden
Rond de leeftijd van acht maanden oud begint je baby echt communicatie toe te passen zoals dat sociaal geaccepteerd is. Hij of zij luistert als jij praat en brabbelt zelf wanneer jij luistert. Door te luisteren wordt je kind steeds bekender met de taal. Kinderen doen steeds meer hun best om jouw klanken na te bootsen, dit stimuleert ze vervolgens om nog meer geluiden te produceren.
Zeg de geluiden die je kind maakt zelf ook na, dit stimuleert je kind om nog meer klanken te proberen. Praat veel met je kind, zodat deze met verschillende klanken in aanraking komt en oefent met interactie. Lees veel boekjes met simpele woorden en plaatjes en herhaal dit vaak. Zo leert je kindje om de koppeling te leggen tussen woorden en beelden. 

9 maanden
Het brabbelen met tweelettergreep-klanken ontwikkelt zich steeds verder en de meeste kinderen hebben met ongeveer negen maanden hun eigen woordjes voor bekende mensen of dingen. Ze wijzen naar een persoon of object en zeggen een klank, die ze steeds zullen gaan gebruiken voor diezelfde persoon of het voorwerp. Door de naam van de persoon of het voorwerp te noemen leert je kind dit woord te koppelen, zeg bijvoorbeeld “wil je je speen?”.
Baby’s krijgen rond deze leeftijd daarnaast meer controle over de spieren in hun gezicht en zijn daarom druk aan het oefenen met gezichtsuitdrukkingen. Ze testen deze uitdrukkingen uit bij hun omgeving en leren door de reacties te begrijpen welke uitdrukkingen er bij welke emoties passen. 

10-11 maanden
De meeste kinderen van tien maanden kunnen nog steeds niet veel verstaanbare woorden zeggen, maar ze begrijpen al veel meer dan volwassenen vaak denken. Ze zijn nog druk bezig met oefenen en de klanken en geluiden die ze maken, gaan steeds meer klinken zoals de spraak van volwassenen. Het zijn nu geen brabbelgeluiden meer, maar duidelijke klanken en spraakgeluiden. Je kindje imiteert je vaak in de geluiden die je maakt en doet ook lipgeluiden zoals “brrr” na. Misschien begint je kindje in deze fase ook mee te zingen met muziek. Nog niet met woorden natuurlijk, maar wel met melodieuze geluiden en verschillende tonen en volumes.
Rond de leeftijd van elf maanden breidt het concentratievermogen van je kind zich verder uit en begint hij of zij ook vaker het lange termijn geheugen te gebruiken. Je kunt dit herkennen door minder interesse in herhaling van klanken en meer interesse in nieuwe klanken. Je kindje luistert dan vaak aandachtig naar pratende mensen. Zo leert hij of zij woorden en de patronen in taal. Het lukt steeds beter om te onthouden welke woorden wat voor betekenis hebben, wat de intonatie van ieder woord is en hoe ze het woord zelf moeten produceren.  

12 maanden
De woordenschat van je kind wordt enorm vergroot in de periode van twaalf maanden oud, met name in de vorm van klanken. Een aantal kinderen starten met hun eerste woordjes, vaak een makkelijk uit te spreken woord dat verwijst naar iets vertrouwd, zoals “mama”, “papa” of “happie”.
Het is belangrijk om te oefenen en woorden te herhalen. Je zult misschien merken dat je kind ook de behoefte heeft om iedere keer hetzelfde boekje of muziekje te horen, dit is training van taal, woordenschat en lange termijn geheugen voor kinderen. Benoem ook steeds meer woorden van dingen die aangewezen worden door je kind en praat zelf veel met je kind, zo oefent je kind met het koppelen van woorden aan voorwerpen en mensen en gaat hij of zij steeds meer woorden begrijpen.

Het is voor de taalontwikkeling van je tweejarige kind heel belangrijk dat je veel met hem of haar communiceert. Je peuter is nog volop aan het leren, zowel over woorden en de betekenis ervan als over interacties en de sociale aspecten van taal. We zetten voor je op een rijtje wat er gebeurt in de taalontwikkeling van peuters én hoe je deze ontwikkeling kunt stimuleren!

2-2,5 jaar

• Kinderen hebben een woordenschat van rond de 200 woorden, hij of zij begrijpt echter al ongeveer 300 woorden
• Kinderen imiteren nog heel veel woorden, het is dus extra belangrijk dat je past op wat je zegt in de buurt van jouw kind. Met sommige woorden maken kinderen nog wel vergissingen, ze zeggen bijvoorbeeld “toes” in plaats van “poes”
• Kinderen oefenen met zinnen van drie woorden en leren ook om het woord ‘nee’ toe te passen op momenten dat hij of zij wilt dat iets stopt
• Kinderen kennen nu hun eigen naam, de namen van sommige andere kinderen en een aantal lichaamsdelen
• Kinderen kunnen zich al goed verstaanbaar maken over het algemeen, maar blijven hun gevoel toch nog vooral non-verbaal overbrengen, door bijvoorbeeld weg te lopen, te wijzen of te knuffelen
• Kinderen kennen nog niet alle woorden, maar begrijpen volwassenen wel goed, als opvoeder ben jij zijn of haar voorbeeld
• Jij kunt met je kind in deze periode oefenen met dierennamen en welke geluiden ze maken
• Jij kunt aandacht geven aan verschillende kleuren en oefenen met het uitspreken van kleurennamen
• Jij kunt liefjes zingen voor je kind en hem of haar stimuleren om mee te zingen, articuleer de woorden goed en vergroot ze met je mimiek
• Jij kunt spelletjes doen met gezichtsuitdrukkingen, door bijvoorbeeld een emotie te laten zien, deze emotie te benoemen en je kind te vragen om dit na te doen

2,5-3 jaar

• Kinderen maken nu steeds meer zinnen met meer dan drie woorden en leren daardoor ook langzaam om grammatica toe te passen
• Kinderen leren te begrijpen wat woorden als ‘ik’ en ‘jij’ betekenen en deze ook te begrijpen
• Kinderen beginnen te leren wat het concept van tijd is en dat er een verleden, heden en toekomst is en zullen ook woorden gaan gebruiken die te maken hebben met tijd
• Kinderen worden steeds duidelijker in hun taalgebruik, maar vinden sommige woorden nog wel lastig, vooral als er veel medeklinkers in zitten. Ze zeggen bijvoorbeeld “toenen” in plaats van “schoenen”
• Kinderen kunnen in deze leeftijd beginnen met stotteren, omdat ze langere zinnen willen vormen en veel willen zeggen in een kort tijdsbestek, of zo enthousiast zijn dat ze struikelen over hun eigen woorden
• Jij kunt je kind de tijd geven om zijn of haar zinnen af te maken
• Jij kunt bij het verkeerd gebruik van woorden beter de zin herhalen op de juiste manier, dan je kind direct verbeteren. Wanneer jouw kind bijvoorbeeld zegt “Ik loopte met mama naar de winkel”, reageer dan met “Gezellig zeg, dat je met mama samen naar de winkel liep”
• Jij kunt je kind helpen herinneren aan wat hij of zij bijvoorbeeld vorige week heeft gedaan, zo stimuleer je het denken aan het verleden en het oefenen van het vertellen van een verhaal
• Jij kunt vragen naar details wanneer jullie samen een boek aan het lezen zijn, zoals “Waar zie jij een kuikentje?”

3-3,5 jaar

• Kinderen gebruiken rond deze leeftijd al gemiddeld 1000 woorden en steeds meer volledige zinnen
• Kinderen stellen in deze periode veel vragen, uit nieuwsgierigheid en leergierigheid, vooral ‘waarom’ is populair
• Kinderen zijn gefocust op nieuwe woorden en zullen deze stuk voor stuk uit proberen
• Kinderen kunnen al lange verhalen vertellen, ook over wat er in het verleden is gebeurd
• Kinderen begrijpen dat ze anders moeten praten tegen bijvoorbeeld hun broertje dan tegen hun vader of moeder
• Kinderen experimenteren met taal en dagen opvoeders uit om te leren begrijpen wat je met taal kunt doen. Ze weten bijvoorbeeld hoe lief ze moeten praten om iets gedaan te krijgen of zeggen dingen als “Ik wou dat ik een cracker kreeg”
• Jij kunt reageren op je kind en een antwoord geven op de vragen die hij of zij stelt, ook al vraagt hij de hele dag “waarom?”, het is belangrijk dat je naar hem luistert zodat hij je leert vertrouwen en dat je zijn vragen serieus neemt, zo leer je respect aan en help je hem met de wereld te begrijpen
• Jij kunt nog verder oefenen met praten over het verleden door bijvoorbeeld te vragen wat je kind gister heeft gegeten of wie er op zijn of haar verjaardag was
• Jij kunt je kind betrekken in gesprekken en activiteiten, hij of zij zal zich betrokken voelen als hij mag meedenken over bijvoorbeeld het verloop van de dag

3,5-4 jaar

• Kinderen beginnen nu echt te spreken zoals volwassenen dat doen, ook in de manier waarop kinderen hun ideeën en gevoelens overbrengen
• Kinderen passen nu de verschillende vormen van tijd op de juiste manier toe
• Jij kunt tegenvragen stellen aan je kind, dit laat hem of haar nadenken, het antwoord beter onthouden en stimuleert de creativiteit en oplossingsgericht denken. Wanneer je kind bijvoorbeeld vraagt “Mag ik een cracker?” kun jij reageren met “Hoeveel crackers heb je al gehad?”
• Jij kunt langzaam aan duidelijk gaan maken aan je kind dat er een verschil is tussen echt en verzonnen, doe dit zonder gevoelens te ontkennen of beweringen in twijfel te trekken. Bij een denkbeeldig vriendje kan je bijvoorbeeld aangeven dat het goed is om de waarheid te vertellen en dat je kindje daarbij altijd zelf verantwoordelijk blijft.
• Jij kunt je kind helpen met het oefenen van het benoemen van kleuren of met tellen en het opnieuw leggen van patronen of volgordes
• Jij kunt zelf altijd duidelijk zijn in je communicatie, jij bent immers het voorbeeld!

De nadruk binnen opvoeding ligt tegenwoordig vooral op positief contact en taalgebruik. En dus ook op het geven van lekker veel complimenten aan je kind. Op Nationale Complimentendag hebben we het daarom vandaag over het geven van complimenten.

Waarom je je kind moet complimenteren
Het geven van complimenten stimuleert positief gedrag en zelfwaardering. Enerzijds zal je kind bepaald gedrag vaker gaan vertonen wanneer hij of zij merkt hier waardering voor te krijgen. Anderzijds vergroot waardering ook het zelfvertrouwen van je kind. En wanneer je kind het vertrouwen heeft dat hij iets kan, zal hij er eerder aan durven te beginnen, eerder grenzen durven te verleggen door een volgende uitdaging op te zoeken en er eerder andere kinderen bij betrekken. Wat allemaal goed is voor zijn of haar ontwikkeling.
Bij het gebrek aan dit vertrouwen durven kinderen (net als volwassenen) juist niet te beginnen aan iets en zijn ze sneller geneigd op te geven, omdat ze ervan overtuigd zijn dat ze toch zullen falen. Verder zorgen complimenten ook voor inzicht in zichzelf en de wereld om hen heen, wat belangrijk is om op te groeien tot een weerbaar en zelfverzekerd persoon!

Kun je ook te veel complimenten geven?
Focussen op wat je kind goed doet, is beter dan focussen op wat je kind verkeerd doet, toch? Daarom zijn wij als volwassenen geneigd om een schijnwerper te zetten op ieder succesmoment, ieder moment van braaf luisteren of ieder moment van dapperheid van kinderen. Je wilt ieder kind immers het gevoel geven dat hij of zij alles kan worden wat ze willen, van kapper tot astronaut tot kunstenaar. Maar waar ligt de grens tussen het op een positieve manier reageren en het overdadig complimenteren?
Uit onderzoek blijkt dat overdreven complimenten averechts werken. Al helemaal wanneer je kind toch al niet zo’n hoge zelfwaardering heeft. Door overdadig complimenteren worden er hoge verwachtingen bij ze neergelegd en hebben kinderen het gevoel dat ze daar continue aan moeten voldoen. Uiteindelijk gaan ze daardoor juist uitdagingen uit de weg. Op die manier verleggen ze ook geen grenzen en ontwikkelen ze zich niet tot hun optimale kunnen. Ook kan het geven van veel complimenten ervoor zorgen dat kinderen geen waarde meer hechten aan het compliment of juist afhankelijk worden van complimenten.
Als kinderen echter weinig tot geen complimenten krijgen, zullen ze uiteindelijk aan zichzelf gaan twijfelen, omdat ze nooit horen dat ze het goed doen. Dus het is lastig om een goede balans te bepalen.

Een procesgericht, productgericht of persoonsgericht compliment
Procesgerichte complimenten gaan over de inzet en inspanning die een kind toont. Productgerichte complimenten focussen vooral op het resultaat en de prestatie. Persoonsgerichte  complimenten leggen de nadruk juist op de persoonlijke eigenschappen van een kind, zoals de intelligentie, vriendelijkheid of talent.
Uit onderzoek blijkt dat wanneer je een persoonsgericht of productgericht compliment geeft, bijvoorbeeld “jij bent slim” of “dat is goed gelukt”, kinderen hier geen groter zelfvertrouwen van krijgen. Sterker nog, ze kunnen hier onzeker van worden en zijn meer gericht op eventueel falen. Hierdoor zullen ze niet kiezen voor dingen waar ze van kunnen leren, maar voor dingen waar ze reeds goed in zijn. De ontwikkeling van deze kinderen stagneert dan uiteindelijk ook.
Wanneer kinderen echter gecomplimenteerd worden op hun gedrag, inzet en inspanning, bijvoorbeeld “jij hebt echt je best gedaan”, vergroot hun zelfvertrouwen juist. Ze raken dan niet van slag omdat iets niet gelukt is, maar zijn juist blij omdat ze waardering krijgen voor wat ze proberen. Deze kinderen zijn juist geneigd om moeilijkere uitdagingen aan te gaan, met de overtuiging dat het ze uiteindelijk zal lukken. Het geeft ook niet als iets een keer niet lukt, omdat de focus ligt op hun inzet. Hiermee stimuleer je ook de veerkracht.

De beste manier om een compliment te geven

• Geef een compliment op het moment zelf en niet pas later. Zo begrijpt je kind goed waar het over gaat en kan hij of zij de juiste situatie en gedrag eraan koppelen. Het is voor jonge kinderen lastig om een situatie in gedachten terug te halen en daarmee zou het compliment de waarde een beetje verliezen.
• Geef alleen een oprecht compliment. Complimenteer niet om het complimenteren. Complimenten geven over iets, ongeacht of je kind het goed doet of er veel inspanning in heeft gestopt, is niet effectief. Kinderen zullen dan gedrag gaan vertonen alleen met als doel om een compliment te krijgen, terwijl het beter is als ze intrinsiek gemotiveerd zijn om iets te doen. Ook zullen ze minder waarde hechten aan volgende complimenten.
• Geef een inhoudelijk compliment. Zeg dus niet “goed zo!”, maar vertel wat je precies goed vindt. Op deze manier halen ze de juiste waardering uit jouw compliment en weten ze precies wat het is dat ze blijkbaar goed doen. Ook toon je met een inhoudelijk compliment respect naar je kind, terwijl “goed zo” soms betuttelend kan overkomen.
• Geef een beschrijvend compliment zonder oordeel, bijvoorbeeld “Jij kan met veel verschillende kinderen spelen”, in plaats van “Goed dat je hem ook een keer hebt gevraagd mee te spelen”. Op deze manier voorkom je dat je kind afhankelijk wordt van jouw oordeel en het gevoel krijgt dat hij of zij van zichzelf niet goed genoeg is.
• Geef je kind een kans om zichzelf te complimenteren, vraag daarvoor wat hij of zij zelf vindt van zijn gedrag in een bepaalde situatie. Op die manier leer je je kind deze momenten te herkennen en zichzelf te waarderen in plaats van alle waardering uit anderen te halen.
• Geef een compliment altijd zonder kanttekeningen. Wanneer je na het compliment bijvoorbeeld nog zegt “Deed je dat maar altijd”, doet dat het positieve effect van het compliment teniet.
  
  

Ben je benieuwd hoe wij op de kinderopvang omgaan met complimenten geven? Vraag dan geheel vrijblijvend een rondleiding aan!

Beeldschermtijd en mediagebruik onder kinderen zijn populaire thema’s in onze digitaliserende samenleving. Het zijn onderwerpen waar veel opvoedvragen over zijn. Sterker nog, hier worden meer vragen over gesteld dan over slapen en voeding. Daarom nemen we je mee in wat onderzoek hier over zegt en zetten we een aantal tips op een rijtje. Het is ook de moeite waard om het samen eens te hebben over de mediaopvoeding van je kind. Op die manier kun je jouw kind vanaf het eerste moment goed begeleiden in het gebruik van digitale media!

Ook positieve effecten van mediagebruik
Door het snel gegroeide aanbod en veelvuldige gebruik van digitale media onder volwassenen én kinderen, is hier veel onderzoek naar gedaan. Er zijn studies over cijfers; hoe vaak en hoe lang kijken kinderen naar een scherm? Maar de afgelopen jaren zijn er ook steeds meer studies bijgekomen over de consequenties van beeldschermgebruik op de ontwikkeling van kinderen. Iets waar veel ouders nieuwsgierig naar zijn. Er zijn enkele onderzoeken die hebben aangetoond dat veel schermtijd een negatief effect heeft op de ontwikkeling, maar er zijn ook onderzoeken die geen significant effectlaten zien. Daarnaast hebben andere onderzoeken aangetoond dat kleine kinderen logisch redeneren en cognitieve vaardigheden kunnen leren van video’s. Ook is uit onderzoek gebleken dat het gebruik van een touchscreen door kleine kinderen gerelateerd is aan de fijne motorische ontwikkeling, zoals blokken stapelen of een potlood vasthouden.

2,5 uur schermtijd per dag
Jonge kinderen (0-6 jaar) kijken gemiddeld 1 uur en 3 kwartier per dag naar een beeldscherm. Sinds de coronacrisis is dit nog meer geworden, gemiddeld 2,5 uur per dag. Door de gekke situatie en het vaker thuis zijn dit jaar, zijn ouders minder streng geworden. In Nederland vraagt 80% van alle ouders zich af hoeveel schermtijd gezond is voor hun kind. Misschien jij ook wel. En evenveel ouders vragen zich af hoe ze kunnen zorgen voor een alternatief voor het mediagebruik van hun kind. Tegelijkertijd is 84% ook blij dat ze hun kind soms even kunnen bezighouden met behulp van een beeldscherm. Aan de ene kant brengt mediagebruik rust voor het gezin, maar aan de andere kant zouden de meeste ouders liever willen dat hun kind andere dingen doet dan naar een beeldscherm kijken. Veel ouders worstelen dan ook met een goede balans.

Dé gezonde schermtijd
Wat precies een gezonde maximum tijd is voor beeldschermgebruik, is lastig te bepalen. De ene arts zegt maximaal 10 minuten en de andere maximaal een uur. Er wordt hierover dus nog geen officieel advies gegeven. Gezinnen en kinderen verschillen namelijk nou eenmaal ook. Het is dus belangrijk dat je als ouder zelf inschat wat goed is voor jouw kind. Een richtlijn hierbij kan zijn om te letten op wanneer je kind zich niet meer concentreert op het scherm, dan is het tijd voor een andere activiteit.

Zo vind je een goede balans
Wanneer je moeite hebt met het bepalen wat gezond mediagebruik is voor je kind, is dat heel normaal. Je bent niet de enige en in deze moderne maatschappij zijn er overal beeldschermen te vinden, wat het niet makkelijker maakt om een goede balans te vinden. Onthoud dat het niet in één keer hoeft te lukken om je kind te laten minderen als je dat wilt. Probeer het stap voor stap. En misschien word je verder geholpen door de volgende tips:

• Wees het goede voorbeeld – De tijd die jij als ouder zelf besteedt achter een scherm, hangt samen met de schermtijd van je kind. Kinderen kijken jouw gedrag af en spelen na. En door naar papa en mama te kijken leren ze wat normaal is. Zorg daarom dat je je eigen schermtijd beperkt. Zo ben je een goed voorbeeldfiguur en creëer je direct actief meer quality time met je kind. Wees je verder ook bewust van jouw reacties op iets waar jullie samen naar kijken of doen. Als jij erg teleurgesteld bent over het niet succesvol afronden van een spelletje, of met schok reageert op een video, zal je kind dit overnemen.
• Zorg voor afwisseling – Probeer je kind te allen tijde te stimuleren om te bewegen in plaats van achter een scherm te hangen. Beweging is essentieel voor een gezonde lichamelijke ontwikkeling van je kind. Zet daarom liever een klimdriehoek op de kamer dan je kind een eigen tablet te geven.
  Ook kun je ervoor zorgen dat schermtijd niet de hoofdactiviteit is, maar één van de activiteiten die jullie thuis doen. Ga bijvoorbeeld op andere momenten samen bellenblazen of naar buiten, laat je kind zelfstandig spelen, lezen of dansen, laat hem of haar liedjes zingen met behulp van een kinder-afspeellijst of zet een luisterboek op!
• Maak afspraken – Door het maken van afspraken is het voor iedereen duidelijk wat wel en niet gewenst is en voorkom je lastige momenten, waarbij je je kind bijvoorbeeld weg haalt van het scherm. Maak niet alleen afspraken over hoe lang je kind met bepaalde digitale media bezig mag zijn, maar ook op welke momenten én welke video’s/spelletjes jij geschikt vindt.
  Ook bij kleine kinderen die nog niet zelf kunnen praten, is het belangrijk om duidelijk te zijn. Ze begrijpen meer dan je denkt, wees daarom duidelijk over de situatie. Help je kind zich daarnaast ook voor te bereiden op het beëindigen van de activiteit. Kleine kinderen hebben nog geen besef van tijd, waarschuw daarom bijvoorbeeld vijf minuten van tevoren en drie minuten later nog eens.
• Doe het samen – Ten eerste kun je op deze manier in de gaten houden wat je kind doet online en eventueel ongewenst mediagebruik voorkomen. Daarnaast is het voor de ontwikkeling van je kind goed wanneer je reageert op wat er gebeurt en praat over wat jullie zien. Stel bijvoorbeeld vragen, benoem (nieuwe) woorden of wijs je kind op iets in een video wat deze nog niet opgemerkt had. Doe een dansje als dat in de video ook gedaan wordt of maak een associatie naar de echte wereld, “In onze tuin staat ook een boom, kijk maar!”.
• Kies bewust – Media met veel kleur, beweging en geluid is extra aantrekkelijk, toch zijn niet alle video’s of spelletjes even geschikt. Let niet op een eventueel label als ‘educatief’, voor jonge kinderen is alles nog leerzaam en van ‘echte’ educatie zoals op school is nog geen sprake. Besteed daarentegen wel aandacht aan of de media aansluiten op de interesses en ontwikkelingsfase van je kind. Zorg dat jouw kind aspecten herkent en kan associëren met zijn of haar eigen, dagelijkse leven. Biedt daarnaast herhaling. Vooral jonge kinderen vinden herhaling fijn, hier leren ze van.

Bij CompaNanny maken kinderen geen gebruik van tablets, maar besteden we aandacht aan verschillende activiteiten die aansluiten bij de behoeften van ieder kind.

Veel meer dan een volwassene, leeft een kind in het nu. Terwijl wij allemaal constant onze drukke agenda’s in gedachten hebben, denken kinderen gewoon aan dat wat er op dit moment gebeurt. Terwijl hippe, jonge volwassenen een cursus mindfulness doen om zichzelf niet te verliezen in de haastige maatschappij van tegenwoordig, gaan kinderen volledig op in het moment. Een kind leeft onbewust heel bewust.
Dagelijkse activiteiten beleeft een kind als losse onderdelen en het is op jonge leeftijd nog lastig om zich een voorstelling te maken van een dag als geheel. Pas bij heel veel herhaling gaat een kind dingen herkennen en situaties met elkaar associëren. Als specifieke momenten op de dag zich steeds herhalen, bouwt een kind daar kennis en ervaring in op. Zo gaat die herkenning van wat er gaat komen steeds makkelijker. Een kind leert dan langzaam te anticiperen.

Het ritueel van avondeten
Als volwassenen hebben we allerlei vaste rituelen en structuren geïntegreerd in ons handelen. Veel meer dan we denken. Omdat we deze op de automatische piloot kunnen toepassen, zijn we ons hier niet altijd bewust van. Dat gaat van handen wassen na het plassen en achterover leunen wanneer je bord leeg is, tot iedere keer dezelfde supermarkt bezoeken of een bepaald nummer draaien tijdens het schoonmaken. We gebruiken bijvoorbeeld ook steeds dezelfde voorwerpen in specifieke situaties.
Kinderen nemen dit in zich op. Een kind gaat materialen en structuren associëren met een specifieke situatie. Neem het avondeten; hier zitten meerdere rituelen in verwerkt. Zo eten we iedere dag op hetzelfde tijdstip, komen er geuren langsdrijven tijdens het koken, dekken we van tevoren de tafel, wassen we eerst onze handen en scheppen daarna alle borden vol, voordat we daadwerkelijk beginnen met eten. Al deze structuren, het gebruik van bepaalde materialen en zelfs het ruiken van eten dat verwarmd wordt, attenderen je kind er op dat het tijd is om te eten. 

Rituelen gaan niet vervelen!
Door een vaste volgorde in de dag aan te houden en met name bij bepaalde situaties, leert je kind de steeds terugkerende dagelijkse gebeurtenissen te herkennen. Door deze herkenning ontstaat een gevoel van veiligheid. Omdat hij of zij kan vertrouwen in zichzelf én zijn omgeving. Pas wanneer een kind zich veilig voelt kan deze zich gaan focussen op wat er om hem of haar heen allemaal gebeurt. En pas dan zal een kind zich ook verder gaan ontwikkelen.
Kinderen zijn nog aan het leren om de miljoenen prikkels die tegelijk binnenkomen op een goede manier te filteren. Dit doen wij, volwassenen, al onbewust, deels omdat ons brein al weet wat niet belangrijk is en wat wel. Maar voor kinderen is alles nieuw. Wanneer er bepaalde momenten zijn die iedere dag terugkeren en grotendeels hetzelfde verlopen, is de input van nieuwe prikkels veel minder groot.

Voorspelbaarheid geeft rust
Voorspelbaarheid, vaste rituelen en herhaling zorgen dus voor rust en voorkomen dat een kind overprikkeld raakt. Daarom wordt bij CompaNanny een vast dagritme voor alle kinderen aangehouden. Het is ook de reden dat alles wordt beschreven en benoemd naar de kinderen. Het geluid van de vuilniswagen buiten, het gedrag van andere kinderen, wat er straks gaat gebeuren, wat we nu aan het doen zijn. Dit praten met ieder kind is dus niet alleen maar nuttig voor de taalontwikkeling. Het is ook belangrijk voor het gevoel van rust en veiligheid.

Heeft jouw kind voorspelbaarheid nodig?
Hoeveel belang een kind heeft bij deze voorspelbaarheid is per individu verschillend. Ieder kind heeft tenslotte een ander temperament. Er kan wel gesteld worden dat jonge kinderen gevoeliger zijn voor veranderingen en onvoorspelbaarheden dan oudere kinderen. Dit komt doordat een wat ouder kind al veel meer kennis heeft over de wereld en zijn directe omgeving. Hierdoor is hij of zij veel sneller in staat om een onverwachte gebeurtenis in een bekend en begrijpelijk kader te plaatsen.

Zo zorg je voor voorspelbaarheid
Wanneer je merkt dat jouw kind onrustig of overprikkeld is, kan het helpen om vaste rituelen te introduceren of de bestaande rituelen aan te scherpen. Daarmee duid je de steeds terugkerende momenten duidelijker aan. Dit kan bijvoorbeeld door altijd hetzelfde liedje te zingen voor het eten, of een boekje te lezen voor het slapen gaan. Ook kan het je kind veel rust bieden als je een verandering of activiteit enige tijd van tevoren aankondigt. Benoem bijvoorbeeld dat jullie over 10 minuten naar boven gaan om tanden te poetsen. Herhaal dit 5 minuten van tevoren nogmaals. Om in te schatten wat jouw kind nodig heeft hierin, is het belangrijk om goed naar hem of haar te kijken en te luisteren en vervolgens in te spelen op wat je ziet.

Het leven van een baby bestaat voor een groot deel uit basisbehoeften als eten, drinken, poepen, plassen én slapen. Wanneer dit zonder problemen verloopt, zit een kind beter in zijn vel. Het is immers makkelijker om te spelen wanneer je een volle buik en schone luier hebt en uitgerust bent. Pas dan zal een kind zich ook verder gaan ontwikkelen.
Goed slapen is soms echter minder vanzelfsprekend dan we zouden willen. En het maakt het extra lastig als jouw kind nog niet zelf kan duidelijk maken wat er misschien mis is. Daarom zetten we wat tips op een rij om jouw kind te helpen zijn of haar natuurlijke slaapritme te vinden!

• Slaapsignalen
  Door de slaapsignalen van jouw kind te leren herkennen kun je hier op inspelen. Gapen is misschien wel het meest bekende slaapsignaal. Huilen of jengelen zijn vaak een duidelijk teken. Bleek worden of in de ogen wrijven zijn ook snel te herkennen. Maar heb je ook wel eens gelet op rode wangen en/of oren? Of juist het over-alert zijn van je kindje? Andere kinderen friemelen bijvoorbeeld aan hun oren, wenden zich af of kijken weg.
  
  
• Slaaphygiëne
  Alle kleine gedragsregels die we kunnen toepassen om beter te slapen, noemen we slaaphygiëne. Bijvoorbeeld dat het ’s avonds op tijd donker is. Dit kan door bijvoorbeeld de lichten zachter te zetten, de tv uit te laten of de gordijnen te sluiten. Overdag kun je de slaapkamer van je kind juist beter niet donker maken, dat is beter voor de gewenning van dag en nacht. Ook is het van belang dat de slaapkamer van je kind goed geventileerd is en de juiste temperatuur heeft, namelijk 16-18° Celsius.
  
  
• De slaapcyclus
  Kleine kinderen doorlopen in ongeveer 50 à 60 minuten een slaapcyclus van lichte naar diepe slaap. Bij volwassenen is dit 90 à 100 minuten. Het is dus heel normaal dat kinderen vaker wakker worden.
  Laat je kindje ook wennen aan slapen met geluiden om zich heen. Zo zal je kind minder snel bij ieder geluid wakker schrikken. Als hij of zij dan toch wakker wordt door iets, haal je kind dan niet gelijk uit bed. Het kan zijn dat je kindje nog niet uitgeslapen is maar net een slaapcyclus heeft afgerond en daardoor even wat lichter slaapt of tussendoor wakker wordt en toch nog verder zal slapen.
  
  
• Leg je kind in bed
  Door je kind op vaste tijden in eigen bed te leggen in een rustige kamer, ook al is hij of zij nog wakker, went je kind aan de regelmaat en de kamer en valt dan makkelijker zelf in slaap. Door aan de kamer en het ritme te wennen voelt je kindje zich veilig. Als een kind zelf in slaap kan vallen (en niet in slaap gewiegd hoeft te worden) is hij/zij niet afhankelijk van een volwassene. Dit draagt uiteindelijk ook bij aan de zelfstandigheid, de autonomie en het zelfvertrouwen van een kind. Laat je kind dus bij voorkeur niet op schoot, in de box of in een wipper slapen.
  
  
• Zorg voor routine
  Het is ook belangrijk om vaste bedtijden aan te houden voor je kind zodat hij of zij weet wanneer het tijd is om te gaan slapen. Een vast ritme zorgt er daarnaast voor dat het lichaam automatisch op de juiste momenten het slaaphormoon melatonine aanmaakt. Zorg er voor dat je kindje het ritme kan herkennen door een herkenbare routine aan te houden. Dit kan bijvoorbeeld door altijd eerst een boekje te lezen, het liefst iedere keer hetzelfde boek. Of altijd rustige muziek aan te zetten. Houd ook een vaste volgorde aan in deze routine.
  
  
• Buitenlucht en beweging
  Laat je kind iedere dag buitenspelen! Zo krijgt hij of zij voldoende daglicht. De vitamines hierin hebben we nodig om goed te kunnen groeien. Ook beweegt je kind hierdoor meer, wat natuurlijk belangrijk is voor de gezondheid, maar het zorgt er ook voor dat je kind sneller in slaap valt en dieper slaapt.
  
  
• Overdag slapen
  Vaak wordt er gedacht dat het overdag wakker houden van een kind ervoor zorgt dat deze ‘s nachts beter slaapt. Onderzoeken hebben echter aangetoond dat het tegendeel waar is. Het is voor een oververmoeid kind moeilijker om zich over te geven aan slaap. En als je kind eenmaal in slaap is gevallen, wordt hij of zij vaker wakker omdat hij meer prikkels van de dag moet verwerken. Probeer daarom ook overdag aan te sluiten bij het natuurlijke slaapritme van je kind en laat deze uit zichzelf wakker worden.
  
  
• Pak je kind niet steeds op
  Als een vermoeid kind wordt opgepakt, getroost en gedragen, wordt hij vaak weer alert. Dan maakt hij of zij oogcontact of lacht. Hierdoor krijg je wellicht de indruk dat je kind nog niet moe is, maar eigenlijk reageert deze slechts op de prikkels om zich heen. Als een kind op dat moment niet in bed wordt gelegd leert hij/zij overactief gedrag aan. Dan wordt het moeilijker om in slaap te vallen en worden de slaapjes steeds korter. Leg je kind dus in bed wanneer je de eerste slaapsignalen opmerkt. Ook als hij of zij daarna weer een minder vermoeide indruk maakt!
  
  
• Uitslapen
  Het is verleidelijk om in het weekend of tijdens een vakantie je kindje later naar bed te brengen en langer uit te laten slapen. Jullie zitten nergens aan vast, hebben leuke dingen te doen en het is gewoon heel gezellig om samen te zijn! Om ervoor te zorgen dat het slaapritme van je kind niet helemaal in de war raakt hierdoor, kun je proberen om hierbij een maximaal verschil van 1,5 uur aan te houden met de tijden waarop je kind normaal gaat slapen of wakker wordt.

Ben je nieuwsgierig geworden naar hoe we bij CompaNanny werken met betrekking tot het slapen van kinderen? Vraag dan vrijblijvend een rondleiding aan!