Blog

 Rondom de feestdagen heerst bij veel gezinnen een bepaalde mate van onrust, Vooral het Sinterklaasfeest gaat vaak gepaard met veel hectiek. Bij je kind zorgt de belofte van cadeaus misschien nog wel voor de meeste spanning. Met de tips in deze blog zorg je ervoor dat jouw kind niet teveel spanning en teleurstelling ervaart in deze leuke maar ook hele spannende periode.

Bespreek de verwachtingen rond het Sinterklaasfeest

Als je bespreekt wat je kind kan verwachten, neem je al een groot deel van de spanning weg. Een handige afspraak is bijvoorbeeld: “Je mag 2 keer in het weekend je schoen zetten en daarna niet meer”. Maak ook keuzes in op welke plek je Sinterklaas gaat vieren en bespreek hoe de avond gaat lopen, zodat je kind er op voorbereid is dat jullie bijvoorbeeld eerst gaan eten en daarna pas pakjes gaan uitpakken. Visualiseer de periode voor je kind door samen een kalender te maken waarop staat wanneer de schoen gezet mag worden, wanneer de intocht is, wanneer Sinterklaas op school komt en wanneer het pakjesavond is. Tijd is heel abstract voor kinderen en dit kan helpen om ze houvast te geven.

Leer je kind om te gaan met teleurstellingen

Sta stil bij eventuele teleurstellingen. Als je kind gevraagd wordt om een verlanglijstje te maken, zal het misschien nog niet beseffen dat hij niet alles zal krijgen. Zeker wanneer er een diepe wens was voor een bepaald cadeau, kan er veel verdriet bij komen kijken wanneer dit cadeau niet in de zak blijkt te zitten. Zeker wanneer een vriendje of vriendinnetje dit cadeau wél gekregen heeft. Dit zijn lastige situaties. Erken de teleurstelling van je kind en benoem de emotie. Laat je kind zich gehoord voelen door bijvoorbeeld te zeggen “Jij wilde heel graag een step hebben, die heb je niet gekregen en nu ben je verdrietig”. Stil staan bij het gevoel kan al genoeg zijn. Door daarnaast de emoties te benoemen, help je je kind nog meer bij de ontwikkeling van zijn of haar emotieregulatie.

Probeer de cadeaus waardevol te houden

Het kan erg vervelend zijn wanneer je kind op pakjesavond het ene na het andere cadeautje uitpakt zonder er ook maar goed naar te kijken. Dit doen kinderen niet uit desinteresse of ondankbaarheid, het is een manier om met alle prikkels om te gaan. Het is ook niet nodig om je kind veel of hele dure cadeaus te geven, het is belangrijker dat de cadeaus aansluiten op zijn behoeften en interesses. Is je kind gek op dino’s? Een stickervel kan al een topcadeau zijn. Je kunt er ook aan denken om praktische cadeaus te geven, zoals een pyjama of een wintermuts. Kinderen denken niet eens na over het praktische nut en zijn gewoon in de wolken van alle dino’s die op hun nieuwe pyjama staan.

Behoud je dagelijkse ritme rond de feestdagen

Wanneer je je dagelijkse ritme blijft aanhouden, biedt dit je kinderen houvast en dat zorgt voor structuur in alle hectiek rondom de Sinterklaasperiode. Schoen zetten en Sint-liedjes zingen zijn een extraatje, geen vervanging voor de dagelijkse bedtijd-routine. Het zorgt er daarnaast voor dat de focus niet enkel op cadeaus ligt.

Luister ook naar onze podcast aflevering over dit onderwerp! Pedagogen Laurie & Amber beantwoorden vragen van ouders over hoe je de periode rondom feestdagen rustig houdt voor jou en je kind én hoe je de focus op cadeaus voorkomt.

Bij CompaNanny vinden we bewegingsvrijheid erg belangrijk. Ruimte om te ontwikkelen in beweging leidt namelijk tot zelfstandigheid en zelfvertrouwen bij baby’s en jonge kinderen. Op onze babygroepen hanteren we de visie van Emmi Pikler. Wat deze visie inhoudt en hoe het zich vertaalt in onze pedagogische werkwijze op de babygroepen vertellen we je graag in deze blog!

Wat is de visie van Emmi Pikler?

Emmi Pikler ontwikkelde haar visie vanuit haar rol  als moeder en kinderarts. Wanneer een kind de kans krijgt om te ontdekken en te leren in zijn of haar eigen tempo, dan leert het beter zitten, staan, spreken en denken dan een kind dat geholpen wordt in zijn of haar ontwikkeling. De visie van Pikler is daarmee een belangrijke inspiratiebron voor de pedagogische werkwijze van CompaNanny.

Hoe wordt de visie van Emmi Pikler toegepast in onze pedagogische werkwijze?

In de ruime grondbox kunnen de allerkleinste baby’s ongestoord, veilig en rustig spelen. Ze krijgen hier voldoende bewegingsruimte om zich in hun eigen tempo alle ontwikkelingsfasen eigen te maken. Een kind wordt altijd op zijn of haar rug gelegd. Dit doen we op een harde mat in de grondbox. Deze harde ondergrond zorgt voor versteviging bij het bewegen. Als het kind op zijn of haar rug wordt neergelegd kan het kind vanuit die positie zelf bewegen (bijvoorbeeld door op de zij te rollen). Het kind kan gaan oefenen met het omrollen en in een later stadium gaan oefenen met tijgeren.

Extra stimuleren van beweging in de grondbox

Om het bewegen extra te stimuleren wordt er speelgoed in een halve cirkel om het kind heen gelegd. Onze Nannies zullen kinderen zelf geen speelgoed in de handen geven; zij geven op deze manier kinderen de mogelijkheid om zelf te kiezen wat ze pakken, wanneer ze deze motoriek onder de knie hebben. Per kind wordt bekeken wanneer hij of zij eraan toe is om buiten de grondbox te spelen. De Nannies kijken dan naar wat het kind al kan en of hij of zij zich vertrouwd voelt in een grotere ruimte.

Passief speelgoed zorgt voor een actief en creatief kind

De babygroepen bij CompaNanny zijn overzichtelijk en ruim opgezet met rustige kleuren en voorwerpen. Naast de ruim opgezette grondboxen waar baby’s zich in kunnen bewegen, zijn er diverse klim- en klautertoestellen en veel houten voorwerpen. Alles is aanwezig om de creativiteit en de ontwikkeling op zijn beloop te laten en het kind de ruimte en vooral de rust te gunnen om te groeien en te leren. Er is op onze groepen geen speelgoed aanwezig met knopjes waardoor geluid gaat maken, maar enkel passief speelgoed waar kinderen nieuwsgierig, actief en creatief van worden.

Stimuleren van de zelfstandige ontwikkeling

Bij CompaNanny volgen we de ontwikkeling van het individuele kind. Als een kind bijvoorbeeld nog niet zelfstandig in een zitpositie is gekomen, dan kiezen we ervoor om het nog niet aan tafel in de kinderstoel te zetten om te eten. We bieden dan het hapje of brood aan op schoot bij de Nanny. Voordat een kind aan tafel kan zitten, vinden wij het namelijk belangrijk dat een kind eerst zelf in de zitpositie is gekomen. Wanneer een kind dit helemaal vanuit zijn of haar eigen motivatie en kracht heeft gedaan, zorgt dit voor een enorme boost in het zelfvertrouwen. Vanuit deze succeservaring zal het kind zich met nog meer zelfvertrouwen verder kunnen ontwikkelen.

Voorlezen is niet alleen ontzettend gezellig, het kan ook een hele belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van een kind. Voorlezen heeft tal van positieve effecten op zowel de emotionele, cognitieve als sociale ontwikkeling van een kind. Begin er daarom mee op hele jonge leeftijd!

Voorlezen heeft een positief effect op taalontwikkeling

Veel ouders beginnen met voorlezen wanneer hun kind start met praten, meestal zo rond de 2 tot 2,5 jaar. Wat niet heel bekend is, is dat de passieve taalontwikkeling (begrijpen van gesproken taal, maar nog niet zelf kunnen praten) al veel eerder start.

Uit onderzoek is gebleken dat het starten met voorlezen vanaf +/- 8 maanden een positief effect heeft op de taalontwikkeling van het kind op latere leeftijd. Door voorlezen wordt een kind blootgesteld aan een breder en meer divers woordenpalet en het vergroot het inzicht in spelling en tekstbegrip. Ook is er een verband tussen voorgelezen worden en de latere interesse (en het beleven van plezier) in lezen.

Hoe kies je een geschikt boek?

Hoe kies je uit het veelvoud van aanbod een geschikt boek uit? Kies in de eerste plaats een boek wat je zelf leuk vindt en lekker wegleest (het ene boek leest nou eenmaal lekkerder dan het andere boek), maar ook wat aansluit bij de leeftijd en interesses van je kind. Ook grote veranderingen in het leven van je kind (denk aan een verhuizing, de geboorte van een broertje/zusje, naar school gaan) kunnen heel goed bespreekbaar gemaakt worden door hier boeken over te lezen.

Enkele boekentips voor het voorlezen aan kinderen tussen de 0-4 jaar:

• De Kleine walvis van Benji Davies

Een ontroerend, liefdevol verhaal over vriendschap met vertederende illustraties.

• Coco kan het van Loes Riphagen

Een bemoedigend boek over moed, zelfvertrouwen en meer kunnen dan je denkt.

• Ssst! De tijger slaapt van Britta Teckentrup

Een leuk interactief boek waar het kind echt meedoet in het avontuurlijke verhaal.

• Kikker is bang van Max Velthuis

De verhalen van kikker maken verschillende emoties op een mooie en toegankelijke manier bespreekbaar, zoals in dit boekje de emotie ‘angst’

Wist je dat….

kinderen vanaf hun geboorte al lid kunnen worden van de bibliotheek? Het jeugdabonnement bij de bibliotheek  is ook nog eens helemaal gratis voor kinderen tot 18 jaar. Het abonnement biedt eindeloos veel lees-, kijk- en luisterplezier!

Wil je nog meer weten over voorlezen én nog meer leuke boekentips ? Luister dan naar aflevering 14 van de Opvoedcast waarin pedagogen Amber en Laurie je vertellen  waarom voorlezen van belang is van jong tot oud, wat goed voorlezen inhoudt en hoe je het leuk maakt voor jezelf. En natuurlijk worden er boekentips gedeeld!

Je kind gaat starten op het kinderdagverblijf, wat een mijlpaal! Misschien vind je het spannend en weet je niet wat je moet verwachten, of kun je moeilijk afscheid nemen van je kind wanneer je hem of haar voor het eerst wegbrengt. Het is voor zowel jou als  je kind een heel nieuwe wereld. In deze blog vertellen we je wat je kunt verwachten en wat je kunt doen om je kind te helpen wennen.

 Het eerste gesprek
Je bent waarschijnlijk al een keertje langs gekomen om de vestiging te zien, meer te weten te komen over de organisatie en het team te ontmoeten. Het is prettig én belangrijk om vooraf een gesprek te hebben met de pedagogisch medewerkers, zodat zij veel te weten komen over je kind en jullie gezin en hier juist op kunnen inspelen. Ook kun je bespreken wat je kunt verwachten van de eerste keer brengen en de wenperiode. De wenperiode op de kinderopvang start met een aantal dagen waarin de tijd dat je kind op de groep is langzaam wordt opgebouwd.

 Nieuwe prikkels
Tijdens die wenperiode gaat er voor je kind een wereld open. Je kind komt in aanraking met andere kinderen, de Nannies op de groep, nieuwe indrukken zoals geuren, kleuren en geluiden en een nieuwe omgeving. Dat je kind veel nieuwe dingen moet opnemen en verwerken, kun je merken aan dat hij/zij ineens meer gericht is op jou (als ouder), in een eenkennigheidsfase terecht komt of gevoeliger is. Maar je kind kan bijvoorbeeld ook vermoeider of hongeriger zijn. Het brein van jonge kinderen heeft nog niet geleerd om prikkels goed te filteren, dus is het logisch dat je kindje overrompeld en vermoeid is na een dag op de kinderopvang.

 Vertrouwen uitstralen
Hoe je kind zal reageren op deze veranderingen is van tevoren vaak niet te zeggen en kan afhangen van verschillende factoren. Hierbij kun je denken aan de leeftijd en het temperament van je kind, of de mate waarin je kind al gewend is aan andere mensen en nieuwe plekken. Ook speelt jouw eigen houding als ouder een rol. Je kunt je kind helpen met wennen door rust en vertrouwen uit te stralen. Als jij bij het wegbrengen laat blijken dat het oké is om een dagje op de kinderopvang te zijn, zal je kind daar ook meer vertrouwen in hebben.  

 Inspelen op zintuigen
Kinderen op jonge leeftijd zijn vooral gericht op ontwikkelen aan de hand van hun zintuigen. Ze zijn zich daardoor heel erg - veel meer dan volwassenen - bewust van geuren. Het kan daarom fijn zijn voor je kindje om iets vertrouwds te hebben op de kinderopvang, zeker wanneer ze voor het eerst gaan. Een knuffeltje wat hij/zij thuis al gebruikt heeft of een shirt dat jij gedragen hebt. Dit kan voor veel geborgenheid zorgen.

 Herkenbaar ochtendritueel
Hoewel jij je agenda duidelijk voor ogen hebt, is het voor je kind een grote vraag wat er die dag gaat gebeuren. Voor een  baby die volop in ontwikkeling i, kan iedere dag weer anders zijn. Om ervoor te zorgen dat jouw kind zich emotioneel veilig voelt en niet verrast wordt door plotseling bij het kinderdagverblijf gebracht te worden, kun je ervoor zorgen dat deze ochtenden hetzelfde zijn. Maak een ritueel van de dingen die ’s ochtends moeten gebeuren wanneer jullie naar de kinderopvang gaan. Als het herkenbaar is, zal je kindje de associatie steeds sneller maken en beter voorbereid zijn op de overgang van thuis naar de kinderopvang.

 Wil je meer weten?  Luister dan zeker naar aflevering 12 van onze podcast. Laurie en Amber beantwoorden een luisteraarsvraag, geven praktische tips en bespreken wat de kinderopvang van goede kwaliteit maakt en hoe dit kan bijdragen aan de fundering die gelegd wordt in deze vroege kindertijd.

Elke ouder met een nieuwsgierige peuter in huis weet dat de ‘waarom-’ en ‘hoe-’vragen bij de dagelijkse gang van zaken horen. Meestal kom je als ouder nog goed weg met de reactie ‘wat denk je zelf?’, of kun je samen met je peuter op onderzoekende wijze tot een antwoord komen. Maar zodra de vragen het terrein van ongemakkelijkheid bereiken wordt het ineens lastig. En dat is vaak het geval als het gaat om seksuele ontwikkeling.

Waarom heeft mama geen piemel?
Want hoe moet je reageren wanneer je peuter zich afvraagt waar hij eigenlijk vandaan komt? Of waarom mama geen piemel heeft? De sleutel tot succes binnen de seksuele voorlichting van peuters is vaak: houd het eenvoudig.
Maar als jouw antwoord ‘Uit de buik van mama’ toch vervolgvragen krijgt, dan wordt het toch lastig. Want hoewel kinderen zelf nog niet bewust bezig zijn met seksuele ontwikkeling, is er veel nieuwsgierigheid naar alles daaromheen. En de vraag ‘Maar hoe kwam ik dan in de buik?’ is dan onvermijdelijk. Dan is het logisch dat je even met je mond vol tanden staat.

Hoe pak je het aan
Laten we voorop stellen dat de nieuwsgierigheid van peuters, ook op dit gebied, te maken heeft met een aangeboren drang om te ontwikkelen. Om te weten. Om te begrijpen. En dat het ook gewoon een voorrecht is voor jou als ouder dat je peuter zijn kennis over de grote wereld bij jou wilt ophalen.
Dat betekent uiteraard niet dat je altijd voor alles een antwoord paraat hoeft te hebben. Gun jezelf bij lastige of ongemakkelijke vragen dan ook gerust even wat bedenktijd. Juist ook als het gaat over een onderwerp zoals seksuele ontwikkeling en voorlichting. Je kunt best tegen je peuter zeggen dat je het een heel goede vraag vindt waar je later even op terugkomt. En weet dat het later alleen maar makkelijker wordt om te praten over alle onderwerpen rondom het lichaam, sekse en seksualiteit, wanneer je er nu relaxt over doet 

Hoe het niet moet
Wat je beter niet kunt doen is de waarheid verdraaien. Een verhaal verzinnen om het makkelijker voor jezelf te maken helpt jouw kind niet. Seksuele voorlichting bij peuters kun je in zoveel of zo weinig detail doen als je wilt, maar wees eerlijk. Baby’s worden niet door ooievaars gebracht en ze zijn tijdens de bevalling ook niet via de navel uit mama gekomen. Kinderen hebben recht op eerlijke informatie die ze de juiste kennis geeft over het ‘hoe’ en ‘waarom’.
Betekent dat dan ook dat je meteen alle waarheden op tafel moet gooien? Nee, dat is absoluut niet noodzakelijk. Tijdens de peuterleeftijd volstaat vaak een eenvoudig en niet al te uitgebreid antwoord. Maar wees open.

Wil je meer weten over de seksuele ontwikkeling van kinderen en ben je benieuwd naar meer tips over hoe je deze ontwikkeling kunt ondersteunen op een goede manier of tips over hoe je de seksuele voorlichting van peuters kunt aanpakken? Luister dan naar onze podcast, waarin host Amber en pedagoog Laurie je van alles vertellen over dit onderwerp en luisteraarsvragen bespreken.

Of je nou goed bent in hockey, zwemmen, boogschieten of atletiek; het is er allemaal (en meer!) tijdens de Olympische Spelen. Dit jaar zijn de Olympische Spelen niet alleen in Tokyo, maar ook bij CompaNanny. Want het BSO Zomerprogramma staat dit jaar in het teken van de CompaLympics!

De CompaLympics
Op de BSO’s draait het 6 weken lang om de Olympische Spelen. Onze Nannies organiseren verschillende soorten activiteiten en spellen, net zoals bij de Olympische Spelen.
Bewegen en het ontdekken van verschillende sporten en culturen speelt hierbij een centrale rol. 

Waarom bewegen belangrijk is
Dat sport en bewegen goed is voor de motorische ontwikkeling en fysieke gezondheid van kinderen is niets nieuws. Tijdens beweging zijn driekwart van alle hersencellen actief en betrokken bij het bewegen. Niet alleen om de spieren aan te sturen, maar ook om te communiceren met de zintuigen én elkaar. Dat zorgt er voor dat bewegen ook een positieve invloed heeft op de sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling van kinderen!

Het effect van bewegen op de ontwikkeling
Zo is bewegen goed voor het geheugen, aandacht, begrijpen en leren. Dat komt omdat onze hersenen gevoelig zijn voor de positieve effecten van bewegen en dit werkt door in de cognitieve functies van de hersenen. Door te bewegen wordt bijvoorbeeld de hippocampus letterlijk groter en deze is heel belangrijk voor het geheugen, ook bij kinderen. En doordat het hart sneller bloed door hun lichaam pompt wanneer ze bewegen, ontvangen de hersenen meer zuurstof, wat weer heel goed is voor hun concentratievermogen! En wist je dat bewegen er voor zorgt dat kinderen zich beter kunnen uiten en beter samenwerken? Ook wordt hun eigenwaarde en zelfvertrouwen vergroot door te sporten.
Wanneer kinderen bewegen heeft dit ook invloed op de afgifte van melatonine, het slaaphormoon. Dus door te bewegen slapen kinderen goed en hebben ze een beter slaapritme. Bewegen zorgt er verder voor dat er gelukshormonen vrij komen in onze hersenen en hier wordt iedereen vrolijker van! 

Het Zomerprogramma
Om ervoor te zorgen dat de kinderen op de BSO zoveel mogelijk in beweging komen deze zomer (en te laten profiteren van de voordelen van bewegen), worden er tijdens het Zomerprogramma diverse activiteiten aangeboden. Dit zijn uiteenlopende activiteiten waarbij er voor iedereen iets leuks bij zit. Zo kunnen kinderen in aanraking komen met andere soorten sport en spel, die zij nog niet kennen. Zo leren ze weer nieuwe dingen! Of ze herkennen juist wel bepaalde activiteiten, omdat deze aansluiten bij hun eigen interesses. Op beide manieren wordt de nieuwsgierigheid van kinderen geprikkeld, hun creativiteit gestimuleerd en kunnen ze hun eigen identiteit verder ontwikkelen.
Zo zorgen we er met dit Zomerprogramma voor dat de vakantieperiode niet alleen leuk is, maar ook goed voor de ontwikkeling!

De zomertijd komt er aan! Dat betekent makkelijker opstaan, maar moeilijker inslapen. Want onze biologische klok is gebaseerd op daglicht.
Je kind simpelweg op de gewone tijd naar bed brengen, werkt niet. Want de hormonen in het lichaam die slaap reguleren werken nog op wintertijd. Het duurt gemiddeld een week voor kinderen gewend zijn aan de nieuwe tijden. We geven je wat tips om dit proces te vergemakkelijken!

Tips

• Zorg ervoor dat je kind overdag voldoende slaapt (juist ook van tevoren)
• Doe in de ochtend meteen de gordijnen open, zodat het natuurlijke licht naar binnen komt
• Ga ‘s ochtends gelijk naar buiten en zorg al vroeg voor beweging
• Maak het ’s avonds op tijd donker door de (verduisterende) gordijnen dicht te doen en de verlichting zacht te zetten, de schemer brengt het slaaphormoon op gang
• Denk er ook aan om de maaltijden zo snel mogelijk aan te passen aan de zomertijd, het spijsverteringsstelsel hangt namelijk samen met slaapritme
• Geef aandacht aan het bedritueel en let extra op de slaapsignalen van je kind 

Stapsgewijs
Heeft jouw kind echt veel moeite met zijn of haar slaapritme aanpassen aan de zomertijd? Dan zou je er ook in stappen naar toe kunnen werken: Verschuif de bedtijd iedere dag met 10-30 minuten (afhankelijk van de leeftijd en vermoeidheid van jouw kind). Gaat jouw kind normaal altijd om 19.30u naar bed en wij hij/zij na het instellen van de zomertijd dus niet eerder slapen dan 20.30u? Breng je kind dan de eerste avond om 20.15u naar bed, de dag erna om 20.00u, etc. Tot jullie weer naar de standaard bedtijd hebben toegewerkt.

Tenslotte
Denk eraan dat ieder kind verschillend is en op een andere manier reageert. Wees flexibel, ook voor jezelf, en maak je niet druk als het wat meer tijd kost. Uiteindelijk haalt je kind eventueel slaaptekort altijd weer in.

En je kunt altijd nog een logeerpartijtje bij opa en oma regelen ;).

Het is voor de taalontwikkeling van je tweejarige kind heel belangrijk dat je veel met hem of haar communiceert. Je peuter is nog volop aan het leren, zowel over woorden en de betekenis ervan als over interacties en de sociale aspecten van taal. We zetten voor je op een rijtje wat er gebeurt in de taalontwikkeling van peuters én hoe je deze ontwikkeling kunt stimuleren!

2-2,5 jaar

• Kinderen hebben een woordenschat van rond de 200 woorden, hij of zij begrijpt echter al ongeveer 300 woorden
• Kinderen imiteren nog heel veel woorden, het is dus extra belangrijk dat je past op wat je zegt in de buurt van jouw kind. Met sommige woorden maken kinderen nog wel vergissingen, ze zeggen bijvoorbeeld “toes” in plaats van “poes”
• Kinderen oefenen met zinnen van drie woorden en leren ook om het woord ‘nee’ toe te passen op momenten dat hij of zij wilt dat iets stopt
• Kinderen kennen nu hun eigen naam, de namen van sommige andere kinderen en een aantal lichaamsdelen
• Kinderen kunnen zich al goed verstaanbaar maken over het algemeen, maar blijven hun gevoel toch nog vooral non-verbaal overbrengen, door bijvoorbeeld weg te lopen, te wijzen of te knuffelen
• Kinderen kennen nog niet alle woorden, maar begrijpen volwassenen wel goed, als opvoeder ben jij zijn of haar voorbeeld
• Jij kunt met je kind in deze periode oefenen met dierennamen en welke geluiden ze maken
• Jij kunt aandacht geven aan verschillende kleuren en oefenen met het uitspreken van kleurennamen
• Jij kunt liefjes zingen voor je kind en hem of haar stimuleren om mee te zingen, articuleer de woorden goed en vergroot ze met je mimiek
• Jij kunt spelletjes doen met gezichtsuitdrukkingen, door bijvoorbeeld een emotie te laten zien, deze emotie te benoemen en je kind te vragen om dit na te doen

2,5-3 jaar

• Kinderen maken nu steeds meer zinnen met meer dan drie woorden en leren daardoor ook langzaam om grammatica toe te passen
• Kinderen leren te begrijpen wat woorden als ‘ik’ en ‘jij’ betekenen en deze ook te begrijpen
• Kinderen beginnen te leren wat het concept van tijd is en dat er een verleden, heden en toekomst is en zullen ook woorden gaan gebruiken die te maken hebben met tijd
• Kinderen worden steeds duidelijker in hun taalgebruik, maar vinden sommige woorden nog wel lastig, vooral als er veel medeklinkers in zitten. Ze zeggen bijvoorbeeld “toenen” in plaats van “schoenen”
• Kinderen kunnen in deze leeftijd beginnen met stotteren, omdat ze langere zinnen willen vormen en veel willen zeggen in een kort tijdsbestek, of zo enthousiast zijn dat ze struikelen over hun eigen woorden
• Jij kunt je kind de tijd geven om zijn of haar zinnen af te maken
• Jij kunt bij het verkeerd gebruik van woorden beter de zin herhalen op de juiste manier, dan je kind direct verbeteren. Wanneer jouw kind bijvoorbeeld zegt “Ik loopte met mama naar de winkel”, reageer dan met “Gezellig zeg, dat je met mama samen naar de winkel liep”
• Jij kunt je kind helpen herinneren aan wat hij of zij bijvoorbeeld vorige week heeft gedaan, zo stimuleer je het denken aan het verleden en het oefenen van het vertellen van een verhaal
• Jij kunt vragen naar details wanneer jullie samen een boek aan het lezen zijn, zoals “Waar zie jij een kuikentje?”

3-3,5 jaar

• Kinderen gebruiken rond deze leeftijd al gemiddeld 1000 woorden en steeds meer volledige zinnen
• Kinderen stellen in deze periode veel vragen, uit nieuwsgierigheid en leergierigheid, vooral ‘waarom’ is populair
• Kinderen zijn gefocust op nieuwe woorden en zullen deze stuk voor stuk uit proberen
• Kinderen kunnen al lange verhalen vertellen, ook over wat er in het verleden is gebeurd
• Kinderen begrijpen dat ze anders moeten praten tegen bijvoorbeeld hun broertje dan tegen hun vader of moeder
• Kinderen experimenteren met taal en dagen opvoeders uit om te leren begrijpen wat je met taal kunt doen. Ze weten bijvoorbeeld hoe lief ze moeten praten om iets gedaan te krijgen of zeggen dingen als “Ik wou dat ik een cracker kreeg”
• Jij kunt reageren op je kind en een antwoord geven op de vragen die hij of zij stelt, ook al vraagt hij de hele dag “waarom?”, het is belangrijk dat je naar hem luistert zodat hij je leert vertrouwen en dat je zijn vragen serieus neemt, zo leer je respect aan en help je hem met de wereld te begrijpen
• Jij kunt nog verder oefenen met praten over het verleden door bijvoorbeeld te vragen wat je kind gister heeft gegeten of wie er op zijn of haar verjaardag was
• Jij kunt je kind betrekken in gesprekken en activiteiten, hij of zij zal zich betrokken voelen als hij mag meedenken over bijvoorbeeld het verloop van de dag

3,5-4 jaar

• Kinderen beginnen nu echt te spreken zoals volwassenen dat doen, ook in de manier waarop kinderen hun ideeën en gevoelens overbrengen
• Kinderen passen nu de verschillende vormen van tijd op de juiste manier toe
• Jij kunt tegenvragen stellen aan je kind, dit laat hem of haar nadenken, het antwoord beter onthouden en stimuleert de creativiteit en oplossingsgericht denken. Wanneer je kind bijvoorbeeld vraagt “Mag ik een cracker?” kun jij reageren met “Hoeveel crackers heb je al gehad?”
• Jij kunt langzaam aan duidelijk gaan maken aan je kind dat er een verschil is tussen echt en verzonnen, doe dit zonder gevoelens te ontkennen of beweringen in twijfel te trekken. Bij een denkbeeldig vriendje kan je bijvoorbeeld aangeven dat het goed is om de waarheid te vertellen en dat je kindje daarbij altijd zelf verantwoordelijk blijft.
• Jij kunt je kind helpen met het oefenen van het benoemen van kleuren of met tellen en het opnieuw leggen van patronen of volgordes
• Jij kunt zelf altijd duidelijk zijn in je communicatie, jij bent immers het voorbeeld!

Je kindje is één jaar oud! Hij of zij is nu geen baby meer, maar een dreumes. Een persoon met een heel eigen karakter én (onbewust) al heel veel kennis over taal en communicatie. Vanaf nu ligt de focus vooral op zelf oefenen met spreken van echte woorden. Lees door om meer te weten te komen over hoe de taalontwikkeling verder verloopt.

13-14 maanden
Kinderen worden steeds beter in communiceren, ze leren meer klanken en gebruiken deze ook in combinatie met gebaren. Je kind leert vooral van de dingen die jij zegt en begrijpt vaak al goed wat korte zinnen betekenen, zoals “geef maar aan papa”.
Wanneer jij veel praat, kan jouw kindje veel nieuwe woorden leren. Hoewel hij of zij deze nog niet zelf kan zeggen, worden alle woorden en bijpassende beelden opgeslagen in het lange termijn geheugen. Dit geheugen is echter nog in ontwikkeling en om dit te trainen moet er veel herhaald worden.

15-16 maanden
Vanaf vijftien maanden worden kinderen steeds handiger in het gebruiken van taal om duidelijk te maken wat zij willen. Je kind gebruikt waarschijnlijk steeds vaker korte woordjes, mimiek en lichaamstaal om iets duidelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan “nee” terwijl hij of zij het bord met eten wegduwt, of “die” als hij iets wilt pakken.
Lastige woorden kunnen ook met zestien maanden nog niet goed uitgesproken worden door de meeste kinderen. Probeer je kind niet te corrigeren wanneer hij of zij een verkeerd woord gebruikt, maar reageer enthousiast en gebruik zelf het correcte woord in je reactie. Zeg bijvoorbeeld “oja, ik zie het, een vliegtuig!”, in plaats van “nee dat is geen ‘tui’, dat is een vliegtuig”.
Het voorlezen van simpele boekjes is een goede manier om je kind te helpen met de taalontwikkeling. Hij of zij weet vaak precies welk woord er gaat komen. Ook liedjes zingen is goed voor de taalontwikkeling van je kind. Vooral liedjes over lichaamsdelen zijn populair rond deze leeftijd, omdat ze dan ook kunnen aanwijzen waar bijvoorbeeld hun neus zit. 

17-19 maanden
Rond de achttien maanden kennen kinderen gemiddeld twintig woorden. Je zult dus waarschijnlijk merken dat ook jouw kind zich steeds beter verstaanbaar kan maken. De woordenschat van je kind zal zich richting negentien maanden verder uitbreiden naar gemiddeld dertig woorden. Ze leren nu ongeveer zes nieuwe woorden per dag! Deze woorden gebruiken ze niet allemaal direct zelf, maar worden wel opgeslagen in hun geheugen.
Je kind merkt zelf ook dat praten steeds beter gaat en vind het leuk om de hele dag lekker te kletsen. Ook dierengeluiden maken is erg populair in deze periode, oefen dat ook met je kind.
Sommige letters van woorden kunnen nog moeilijk zijn om uit te spreken, vooral letters waarbij spieren achterin de mond nodig zijn, zoals ‘r’ en ‘k’. Wanneer jouw kind rond deze leeftijd nog niet zo veel lijkt te praten als andere kinderen, hoef je je geen zorgen te maken. Sommige kinderen zijn in deze fase nog druk bezig met oefenen en opslaan van alle taalkennis. Het verbaast ouders vaak dat hun kind plotseling een enorme woordenschat heeft, terwijl hij of zij eerst nog bijna niets zei.

20 maanden
De woordenschat van je kind wordt alsmaar groter en breidt zich uit tot zeker vijftig woorden rond twintig maanden oud. Het zijn voornamelijk zelfstandig naamwoorden, zoals ‘huis’, ‘auto’ en ‘poes’. Het zal je misschien ook opvallen dat je dreumes in deze fase woorden gaat categoriseren en een bepaald woord gebruikt voor alles in die categorie. Hij of zij zal bijvoorbeeld “auto” zeggen voor alle voertuigen, of “poes” voor alle dieren.
De meeste kinderen oefenen in deze periode ook steeds meer met zinnen van twee woorden, zoals “papa auto”.
Door hun groter wordende woordenschat en hun interesse om taal nog beter toe te passen, willen kinderen van deze leeftijd graag betrokken worden in het gesprek. Je kind zal daarom misschien de aandacht gaan trekken wanneer jij een gesprek voert met iemand anders. Probeer hiervoor aandacht te hebben en je kind te betrekken bij het gesprek. Dit zal hij of zij geweldig vinden en er ook veel van leren.

21-22 maanden
Je dreumes van éénentwintig maanden oud is volop bezig om zijn of haar geheugen te trainen. Een plaatje van een koe wordt niet alleen in dat ene boekje herkend, maar ook in andere boeken of zelfs knuffels en gaat vaak gepaard met “boeeee”. Ook de twee-woordenzinnen worden langzaam verder uitgetest. Je kindje zal bijvoorbeeld steeds vaker dingen zeggen als “kindje nou?” of “poes weg”.
Kinderen zijn ook steeds meer en meer gericht op interactie, zowel non-verbaal als verbaal. En waar je kind eerst vooral geïnteresseerd was in volwassenen en hoe zij taal gebruiken, breidt de interactie zich nu ook uit naar andere kinderen. Samen hebben ze steeds vaker korte gesprekjes, vaak op hun hurken, naar elkaar kijkend met hun hoofd schuin. Je kind vindt het in deze periode dan ook heel leuk om samen te oefenen met de namen van andere kinderen.
Hoewel je kind enorm veel bijleert qua taal, is het wat hem of haar betreft waarschijnlijk nog niet genoeg. Kinderen kunnen zich nog steeds niet zo goed uiten als ze zouden willen en dit kan voor behoorlijk wat frustraties zorgen, wat gepaard kan gaan met driftbuien.

24 maanden
Het gemiddelde aantal woorden dat een dreumes van vierentwintig maanden kent, is honderd. En iedere dag komen hier nieuwe woorden bij. Ook groeit in deze periode het zelfbewustzijn verder door taal. Je kind gaat bijvoorbeeld vaker het woordje ‘mij’ gebruiken en begrijpt ook wat daarmee bedoeld wordt.

Hoewel baby’s zich nog niet in woorden kunnen uitdrukken, begint communicatie lang voordat je baby kan praten.  Huilen is in het begin het belangrijkste en meest efficiënte communicatiemiddel. Door middel van verschillende manieren van huilen probeert je baby aan geven wat er aan de hand is. Maar wat kan je verder verwachten met betrekking tot taal en communicatie bij je baby? We nemen je mee in de verschillende fases van taalontwikkeling!

2-3 maanden
Wanneer je baby ongeveer twee maanden oud is, begint hij/zij klanken te gebruiken.  Hij of zij begint de tong- en kaakspieren te trainen door klinkerachtige geluiden te maken, zoals “ooooh” en “aaah”.  Wanneer je baby ongeveer drie maanden oud is, wordt hij of zij steeds beter in actief het contact met jou opzoeken of beëindigen. Dit doet hij door je aan te kijken en door de ogen weer neer te slaan of het hoofd te draaien.
In deze eerste periode is het heel belangrijk voor de emotionele veiligheid en groei om je baby vaak te knuffelen en aan te raken Ook geeft het rust en vertrouwen wanneer je veel tegen hem of haar praat. Benoem bijvoorbeeld wat je aan het doen bent tijdens het verschonen van de luier. 

4 maanden
Richting de vier maanden zal je baby steeds meer nieuwe kraaigeluidjes maken, verschillende keelklanken breiden zich uit en je kindje is volop aan het oefenen met zijn of haar stem.  Door terug te praten tegen je baby en te reageren op de kraaigeluiden, raakt je baby vertrouwd met deze vorm van communicatie en stimuleer je de taalontwikkeling.
Rond deze periode gaat je kindje ook echt gezichten herkennen. Daarom wordt het steeds belangrijker om veel mimiek te gebruiken in je interactie met je baby, dit benadrukt de emoties die je toont. 

5 maanden
Vanaf vijf maanden worden de klanken die je baby laat horen steeds consequenter en gevarieerder. De reeksen worden langer, zoals “babaababa”, omdat de kaakspieren, tongspieren en stembanden steeds sterker worden en er echt al wordt geoefend om later met woorden te spreken. Je baby zal nieuwe klanken die hij maakt, nu ook onthouden en opnieuw toepassen.  Ook stemmen worden nu goed herkend.
Zorg voor veel interactie met je kind, hierdoor leert hij of zij te communiceren met anderen en raakt hij vertrouwd met het sociale karakter van taal. Geef je baby bij deze interactie ook de tijd om op jou te reageren, wanneer je naar hem lacht of tegen hem praat. 

6 maanden
Hoewel huilen nog steeds het meest effectieve communicatiemiddel is, is je baby vanaf zes maanden steeds meer aan het oefenen met gezichtsuitdrukkingen, gebaren en klanken. Baby’s zijn steeds meer bewust bezig met het actief zoeken van contact, op alle mogelijke manieren. Door te lachen, armen uit te strekken, bellen blazen, tong en lippen te bewegen en te sputteren en koeren.
Er komen nog meer variaties in de klanken die je baby kan produceren, door zijn spieren, stembanden en ademhaling te laten samenwerken. Ook worden de klanken steeds duidelijker en meer afgestemd op volwassenen. De geluiden beginnen daardoor steeds meer te klinken als woorden in de moedertaal. 

7 maanden
Vanaf ongeveer zeven maanden gaan baby’s nog meer verschil horen in de toon waarmee je praat. Ze kunnen nu herkennen of je blij, verrast of boos bent. Ook lukt het je baby om zelf verschillende toonhoogtes en volumes te produceren.
Rond deze leeftijd ontwikkelen kinderen ook eenkennigheid en is je baby het liefst continue bij papa of mama in de buurt. Even naar de andere kant van de kamer lopen, kan zorgen voor een grote huilbui, omdat je baby denkt dat je voor áltijd uit zicht bent. Je kindje is nog niet zo geoefend in taal en communiceren dat hij of zij begrijpt dat je weer terug komt, wanneer je dat in woorden uitlegt. Maar je kunt hier wel mee oefenen door bijvoorbeeld kiekeboe-spelletjes te spelen. Daarmee help je je kindje spelenderwijs met het verminderen van zijn verlatingsangst. 

8 maanden
Rond de leeftijd van acht maanden oud begint je baby echt communicatie toe te passen zoals dat sociaal geaccepteerd is. Hij of zij luistert als jij praat en brabbelt zelf wanneer jij luistert. Door te luisteren wordt je kind steeds bekender met de taal. Kinderen doen steeds meer hun best om jouw klanken na te bootsen, dit stimuleert ze vervolgens om nog meer geluiden te produceren.
Zeg de geluiden die je kind maakt zelf ook na, dit stimuleert je kind om nog meer klanken te proberen. Praat veel met je kind, zodat deze met verschillende klanken in aanraking komt en oefent met interactie. Lees veel boekjes met simpele woorden en plaatjes en herhaal dit vaak. Zo leert je kindje om de koppeling te leggen tussen woorden en beelden. 

9 maanden
Het brabbelen met tweelettergreep-klanken ontwikkelt zich steeds verder en de meeste kinderen hebben met ongeveer negen maanden hun eigen woordjes voor bekende mensen of dingen. Ze wijzen naar een persoon of object en zeggen een klank, die ze steeds zullen gaan gebruiken voor diezelfde persoon of het voorwerp. Door de naam van de persoon of het voorwerp te noemen leert je kind dit woord te koppelen, zeg bijvoorbeeld “wil je je speen?”.
Baby’s krijgen rond deze leeftijd daarnaast meer controle over de spieren in hun gezicht en zijn daarom druk aan het oefenen met gezichtsuitdrukkingen. Ze testen deze uitdrukkingen uit bij hun omgeving en leren door de reacties te begrijpen welke uitdrukkingen er bij welke emoties passen. 

10-11 maanden
De meeste kinderen van tien maanden kunnen nog steeds niet veel verstaanbare woorden zeggen, maar ze begrijpen al veel meer dan volwassenen vaak denken. Ze zijn nog druk bezig met oefenen en de klanken en geluiden die ze maken, gaan steeds meer klinken zoals de spraak van volwassenen. Het zijn nu geen brabbelgeluiden meer, maar duidelijke klanken en spraakgeluiden. Je kindje imiteert je vaak in de geluiden die je maakt en doet ook lipgeluiden zoals “brrr” na. Misschien begint je kindje in deze fase ook mee te zingen met muziek. Nog niet met woorden natuurlijk, maar wel met melodieuze geluiden en verschillende tonen en volumes.
Rond de leeftijd van elf maanden breidt het concentratievermogen van je kind zich verder uit en begint hij of zij ook vaker het lange termijn geheugen te gebruiken. Je kunt dit herkennen door minder interesse in herhaling van klanken en meer interesse in nieuwe klanken. Je kindje luistert dan vaak aandachtig naar pratende mensen. Zo leert hij of zij woorden en de patronen in taal. Het lukt steeds beter om te onthouden welke woorden wat voor betekenis hebben, wat de intonatie van ieder woord is en hoe ze het woord zelf moeten produceren.  

12 maanden
De woordenschat van je kind wordt enorm vergroot in de periode van twaalf maanden oud, met name in de vorm van klanken. Een aantal kinderen starten met hun eerste woordjes, vaak een makkelijk uit te spreken woord dat verwijst naar iets vertrouwd, zoals “mama”, “papa” of “happie”.
Het is belangrijk om te oefenen en woorden te herhalen. Je zult misschien merken dat je kind ook de behoefte heeft om iedere keer hetzelfde boekje of muziekje te horen, dit is training van taal, woordenschat en lange termijn geheugen voor kinderen. Benoem ook steeds meer woorden van dingen die aangewezen worden door je kind en praat zelf veel met je kind, zo oefent je kind met het koppelen van woorden aan voorwerpen en mensen en gaat hij of zij steeds meer woorden begrijpen.

De nadruk binnen opvoeding ligt tegenwoordig vooral op positief contact en taalgebruik. En dus ook op het geven van lekker veel complimenten aan je kind. Op Nationale Complimentendag hebben we het daarom vandaag over het geven van complimenten.

Waarom je je kind moet complimenteren
Het geven van complimenten stimuleert positief gedrag en zelfwaardering. Enerzijds zal je kind bepaald gedrag vaker gaan vertonen wanneer hij of zij merkt hier waardering voor te krijgen. Anderzijds vergroot waardering ook het zelfvertrouwen van je kind. En wanneer je kind het vertrouwen heeft dat hij iets kan, zal hij er eerder aan durven te beginnen, eerder grenzen durven te verleggen door een volgende uitdaging op te zoeken en er eerder andere kinderen bij betrekken. Wat allemaal goed is voor zijn of haar ontwikkeling.
Bij het gebrek aan dit vertrouwen durven kinderen (net als volwassenen) juist niet te beginnen aan iets en zijn ze sneller geneigd op te geven, omdat ze ervan overtuigd zijn dat ze toch zullen falen. Verder zorgen complimenten ook voor inzicht in zichzelf en de wereld om hen heen, wat belangrijk is om op te groeien tot een weerbaar en zelfverzekerd persoon!

Kun je ook te veel complimenten geven?
Focussen op wat je kind goed doet, is beter dan focussen op wat je kind verkeerd doet, toch? Daarom zijn wij als volwassenen geneigd om een schijnwerper te zetten op ieder succesmoment, ieder moment van braaf luisteren of ieder moment van dapperheid van kinderen. Je wilt ieder kind immers het gevoel geven dat hij of zij alles kan worden wat ze willen, van kapper tot astronaut tot kunstenaar. Maar waar ligt de grens tussen het op een positieve manier reageren en het overdadig complimenteren?
Uit onderzoek blijkt dat overdreven complimenten averechts werken. Al helemaal wanneer je kind toch al niet zo’n hoge zelfwaardering heeft. Door overdadig complimenteren worden er hoge verwachtingen bij ze neergelegd en hebben kinderen het gevoel dat ze daar continue aan moeten voldoen. Uiteindelijk gaan ze daardoor juist uitdagingen uit de weg. Op die manier verleggen ze ook geen grenzen en ontwikkelen ze zich niet tot hun optimale kunnen. Ook kan het geven van veel complimenten ervoor zorgen dat kinderen geen waarde meer hechten aan het compliment of juist afhankelijk worden van complimenten.
Als kinderen echter weinig tot geen complimenten krijgen, zullen ze uiteindelijk aan zichzelf gaan twijfelen, omdat ze nooit horen dat ze het goed doen. Dus het is lastig om een goede balans te bepalen.

Een procesgericht, productgericht of persoonsgericht compliment
Procesgerichte complimenten gaan over de inzet en inspanning die een kind toont. Productgerichte complimenten focussen vooral op het resultaat en de prestatie. Persoonsgerichte  complimenten leggen de nadruk juist op de persoonlijke eigenschappen van een kind, zoals de intelligentie, vriendelijkheid of talent.
Uit onderzoek blijkt dat wanneer je een persoonsgericht of productgericht compliment geeft, bijvoorbeeld “jij bent slim” of “dat is goed gelukt”, kinderen hier geen groter zelfvertrouwen van krijgen. Sterker nog, ze kunnen hier onzeker van worden en zijn meer gericht op eventueel falen. Hierdoor zullen ze niet kiezen voor dingen waar ze van kunnen leren, maar voor dingen waar ze reeds goed in zijn. De ontwikkeling van deze kinderen stagneert dan uiteindelijk ook.
Wanneer kinderen echter gecomplimenteerd worden op hun gedrag, inzet en inspanning, bijvoorbeeld “jij hebt echt je best gedaan”, vergroot hun zelfvertrouwen juist. Ze raken dan niet van slag omdat iets niet gelukt is, maar zijn juist blij omdat ze waardering krijgen voor wat ze proberen. Deze kinderen zijn juist geneigd om moeilijkere uitdagingen aan te gaan, met de overtuiging dat het ze uiteindelijk zal lukken. Het geeft ook niet als iets een keer niet lukt, omdat de focus ligt op hun inzet. Hiermee stimuleer je ook de veerkracht.

De beste manier om een compliment te geven

• Geef een compliment op het moment zelf en niet pas later. Zo begrijpt je kind goed waar het over gaat en kan hij of zij de juiste situatie en gedrag eraan koppelen. Het is voor jonge kinderen lastig om een situatie in gedachten terug te halen en daarmee zou het compliment de waarde een beetje verliezen.
• Geef alleen een oprecht compliment. Complimenteer niet om het complimenteren. Complimenten geven over iets, ongeacht of je kind het goed doet of er veel inspanning in heeft gestopt, is niet effectief. Kinderen zullen dan gedrag gaan vertonen alleen met als doel om een compliment te krijgen, terwijl het beter is als ze intrinsiek gemotiveerd zijn om iets te doen. Ook zullen ze minder waarde hechten aan volgende complimenten.
• Geef een inhoudelijk compliment. Zeg dus niet “goed zo!”, maar vertel wat je precies goed vindt. Op deze manier halen ze de juiste waardering uit jouw compliment en weten ze precies wat het is dat ze blijkbaar goed doen. Ook toon je met een inhoudelijk compliment respect naar je kind, terwijl “goed zo” soms betuttelend kan overkomen.
• Geef een beschrijvend compliment zonder oordeel, bijvoorbeeld “Jij kan met veel verschillende kinderen spelen”, in plaats van “Goed dat je hem ook een keer hebt gevraagd mee te spelen”. Op deze manier voorkom je dat je kind afhankelijk wordt van jouw oordeel en het gevoel krijgt dat hij of zij van zichzelf niet goed genoeg is.
• Geef je kind een kans om zichzelf te complimenteren, vraag daarvoor wat hij of zij zelf vindt van zijn gedrag in een bepaalde situatie. Op die manier leer je je kind deze momenten te herkennen en zichzelf te waarderen in plaats van alle waardering uit anderen te halen.
• Geef een compliment altijd zonder kanttekeningen. Wanneer je na het compliment bijvoorbeeld nog zegt “Deed je dat maar altijd”, doet dat het positieve effect van het compliment teniet.
  
  

Ben je benieuwd hoe wij op de kinderopvang omgaan met complimenten geven? Vraag dan geheel vrijblijvend een rondleiding aan!

Beeldschermtijd en mediagebruik onder kinderen zijn populaire thema’s in onze digitaliserende samenleving. Het zijn onderwerpen waar veel opvoedvragen over zijn. Sterker nog, hier worden meer vragen over gesteld dan over slapen en voeding. Daarom nemen we je mee in wat onderzoek hier over zegt en zetten we een aantal tips op een rijtje. Het is ook de moeite waard om het samen eens te hebben over de mediaopvoeding van je kind. Op die manier kun je jouw kind vanaf het eerste moment goed begeleiden in het gebruik van digitale media!

Ook positieve effecten van mediagebruik
Door het snel gegroeide aanbod en veelvuldige gebruik van digitale media onder volwassenen én kinderen, is hier veel onderzoek naar gedaan. Er zijn studies over cijfers; hoe vaak en hoe lang kijken kinderen naar een scherm? Maar de afgelopen jaren zijn er ook steeds meer studies bijgekomen over de consequenties van beeldschermgebruik op de ontwikkeling van kinderen. Iets waar veel ouders nieuwsgierig naar zijn. Er zijn enkele onderzoeken die hebben aangetoond dat veel schermtijd een negatief effect heeft op de ontwikkeling, maar er zijn ook onderzoeken die geen significant effectlaten zien. Daarnaast hebben andere onderzoeken aangetoond dat kleine kinderen logisch redeneren en cognitieve vaardigheden kunnen leren van video’s. Ook is uit onderzoek gebleken dat het gebruik van een touchscreen door kleine kinderen gerelateerd is aan de fijne motorische ontwikkeling, zoals blokken stapelen of een potlood vasthouden.

2,5 uur schermtijd per dag
Jonge kinderen (0-6 jaar) kijken gemiddeld 1 uur en 3 kwartier per dag naar een beeldscherm. Sinds de coronacrisis is dit nog meer geworden, gemiddeld 2,5 uur per dag. Door de gekke situatie en het vaker thuis zijn dit jaar, zijn ouders minder streng geworden. In Nederland vraagt 80% van alle ouders zich af hoeveel schermtijd gezond is voor hun kind. Misschien jij ook wel. En evenveel ouders vragen zich af hoe ze kunnen zorgen voor een alternatief voor het mediagebruik van hun kind. Tegelijkertijd is 84% ook blij dat ze hun kind soms even kunnen bezighouden met behulp van een beeldscherm. Aan de ene kant brengt mediagebruik rust voor het gezin, maar aan de andere kant zouden de meeste ouders liever willen dat hun kind andere dingen doet dan naar een beeldscherm kijken. Veel ouders worstelen dan ook met een goede balans.

Dé gezonde schermtijd
Wat precies een gezonde maximum tijd is voor beeldschermgebruik, is lastig te bepalen. De ene arts zegt maximaal 10 minuten en de andere maximaal een uur. Er wordt hierover dus nog geen officieel advies gegeven. Gezinnen en kinderen verschillen namelijk nou eenmaal ook. Het is dus belangrijk dat je als ouder zelf inschat wat goed is voor jouw kind. Een richtlijn hierbij kan zijn om te letten op wanneer je kind zich niet meer concentreert op het scherm, dan is het tijd voor een andere activiteit.

Zo vind je een goede balans
Wanneer je moeite hebt met het bepalen wat gezond mediagebruik is voor je kind, is dat heel normaal. Je bent niet de enige en in deze moderne maatschappij zijn er overal beeldschermen te vinden, wat het niet makkelijker maakt om een goede balans te vinden. Onthoud dat het niet in één keer hoeft te lukken om je kind te laten minderen als je dat wilt. Probeer het stap voor stap. En misschien word je verder geholpen door de volgende tips:

• Wees het goede voorbeeld – De tijd die jij als ouder zelf besteedt achter een scherm, hangt samen met de schermtijd van je kind. Kinderen kijken jouw gedrag af en spelen na. En door naar papa en mama te kijken leren ze wat normaal is. Zorg daarom dat je je eigen schermtijd beperkt. Zo ben je een goed voorbeeldfiguur en creëer je direct actief meer quality time met je kind. Wees je verder ook bewust van jouw reacties op iets waar jullie samen naar kijken of doen. Als jij erg teleurgesteld bent over het niet succesvol afronden van een spelletje, of met schok reageert op een video, zal je kind dit overnemen.
• Zorg voor afwisseling – Probeer je kind te allen tijde te stimuleren om te bewegen in plaats van achter een scherm te hangen. Beweging is essentieel voor een gezonde lichamelijke ontwikkeling van je kind. Zet daarom liever een klimdriehoek op de kamer dan je kind een eigen tablet te geven.
  Ook kun je ervoor zorgen dat schermtijd niet de hoofdactiviteit is, maar één van de activiteiten die jullie thuis doen. Ga bijvoorbeeld op andere momenten samen bellenblazen of naar buiten, laat je kind zelfstandig spelen, lezen of dansen, laat hem of haar liedjes zingen met behulp van een kinder-afspeellijst of zet een luisterboek op!
• Maak afspraken – Door het maken van afspraken is het voor iedereen duidelijk wat wel en niet gewenst is en voorkom je lastige momenten, waarbij je je kind bijvoorbeeld weg haalt van het scherm. Maak niet alleen afspraken over hoe lang je kind met bepaalde digitale media bezig mag zijn, maar ook op welke momenten én welke video’s/spelletjes jij geschikt vindt.
  Ook bij kleine kinderen die nog niet zelf kunnen praten, is het belangrijk om duidelijk te zijn. Ze begrijpen meer dan je denkt, wees daarom duidelijk over de situatie. Help je kind zich daarnaast ook voor te bereiden op het beëindigen van de activiteit. Kleine kinderen hebben nog geen besef van tijd, waarschuw daarom bijvoorbeeld vijf minuten van tevoren en drie minuten later nog eens.
• Doe het samen – Ten eerste kun je op deze manier in de gaten houden wat je kind doet online en eventueel ongewenst mediagebruik voorkomen. Daarnaast is het voor de ontwikkeling van je kind goed wanneer je reageert op wat er gebeurt en praat over wat jullie zien. Stel bijvoorbeeld vragen, benoem (nieuwe) woorden of wijs je kind op iets in een video wat deze nog niet opgemerkt had. Doe een dansje als dat in de video ook gedaan wordt of maak een associatie naar de echte wereld, “In onze tuin staat ook een boom, kijk maar!”.
• Kies bewust – Media met veel kleur, beweging en geluid is extra aantrekkelijk, toch zijn niet alle video’s of spelletjes even geschikt. Let niet op een eventueel label als ‘educatief’, voor jonge kinderen is alles nog leerzaam en van ‘echte’ educatie zoals op school is nog geen sprake. Besteed daarentegen wel aandacht aan of de media aansluiten op de interesses en ontwikkelingsfase van je kind. Zorg dat jouw kind aspecten herkent en kan associëren met zijn of haar eigen, dagelijkse leven. Biedt daarnaast herhaling. Vooral jonge kinderen vinden herhaling fijn, hier leren ze van.

Bij CompaNanny maken kinderen geen gebruik van tablets, maar besteden we aandacht aan verschillende activiteiten die aansluiten bij de behoeften van ieder kind.

Veel meer dan een volwassene, leeft een kind in het nu. Terwijl wij allemaal constant onze drukke agenda’s in gedachten hebben, denken kinderen gewoon aan dat wat er op dit moment gebeurt. Terwijl hippe, jonge volwassenen een cursus mindfulness doen om zichzelf niet te verliezen in de haastige maatschappij van tegenwoordig, gaan kinderen volledig op in het moment. Een kind leeft onbewust heel bewust.
Dagelijkse activiteiten beleeft een kind als losse onderdelen en het is op jonge leeftijd nog lastig om zich een voorstelling te maken van een dag als geheel. Pas bij heel veel herhaling gaat een kind dingen herkennen en situaties met elkaar associëren. Als specifieke momenten op de dag zich steeds herhalen, bouwt een kind daar kennis en ervaring in op. Zo gaat die herkenning van wat er gaat komen steeds makkelijker. Een kind leert dan langzaam te anticiperen.

Het ritueel van avondeten
Als volwassenen hebben we allerlei vaste rituelen en structuren geïntegreerd in ons handelen. Veel meer dan we denken. Omdat we deze op de automatische piloot kunnen toepassen, zijn we ons hier niet altijd bewust van. Dat gaat van handen wassen na het plassen en achterover leunen wanneer je bord leeg is, tot iedere keer dezelfde supermarkt bezoeken of een bepaald nummer draaien tijdens het schoonmaken. We gebruiken bijvoorbeeld ook steeds dezelfde voorwerpen in specifieke situaties.
Kinderen nemen dit in zich op. Een kind gaat materialen en structuren associëren met een specifieke situatie. Neem het avondeten; hier zitten meerdere rituelen in verwerkt. Zo eten we iedere dag op hetzelfde tijdstip, komen er geuren langsdrijven tijdens het koken, dekken we van tevoren de tafel, wassen we eerst onze handen en scheppen daarna alle borden vol, voordat we daadwerkelijk beginnen met eten. Al deze structuren, het gebruik van bepaalde materialen en zelfs het ruiken van eten dat verwarmd wordt, attenderen je kind er op dat het tijd is om te eten. 

Rituelen gaan niet vervelen!
Door een vaste volgorde in de dag aan te houden en met name bij bepaalde situaties, leert je kind de steeds terugkerende dagelijkse gebeurtenissen te herkennen. Door deze herkenning ontstaat een gevoel van veiligheid. Omdat hij of zij kan vertrouwen in zichzelf én zijn omgeving. Pas wanneer een kind zich veilig voelt kan deze zich gaan focussen op wat er om hem of haar heen allemaal gebeurt. En pas dan zal een kind zich ook verder gaan ontwikkelen.
Kinderen zijn nog aan het leren om de miljoenen prikkels die tegelijk binnenkomen op een goede manier te filteren. Dit doen wij, volwassenen, al onbewust, deels omdat ons brein al weet wat niet belangrijk is en wat wel. Maar voor kinderen is alles nieuw. Wanneer er bepaalde momenten zijn die iedere dag terugkeren en grotendeels hetzelfde verlopen, is de input van nieuwe prikkels veel minder groot.

Voorspelbaarheid geeft rust
Voorspelbaarheid, vaste rituelen en herhaling zorgen dus voor rust en voorkomen dat een kind overprikkeld raakt. Daarom wordt bij CompaNanny een vast dagritme voor alle kinderen aangehouden. Het is ook de reden dat alles wordt beschreven en benoemd naar de kinderen. Het geluid van de vuilniswagen buiten, het gedrag van andere kinderen, wat er straks gaat gebeuren, wat we nu aan het doen zijn. Dit praten met ieder kind is dus niet alleen maar nuttig voor de taalontwikkeling. Het is ook belangrijk voor het gevoel van rust en veiligheid.

Heeft jouw kind voorspelbaarheid nodig?
Hoeveel belang een kind heeft bij deze voorspelbaarheid is per individu verschillend. Ieder kind heeft tenslotte een ander temperament. Er kan wel gesteld worden dat jonge kinderen gevoeliger zijn voor veranderingen en onvoorspelbaarheden dan oudere kinderen. Dit komt doordat een wat ouder kind al veel meer kennis heeft over de wereld en zijn directe omgeving. Hierdoor is hij of zij veel sneller in staat om een onverwachte gebeurtenis in een bekend en begrijpelijk kader te plaatsen.

Zo zorg je voor voorspelbaarheid
Wanneer je merkt dat jouw kind onrustig of overprikkeld is, kan het helpen om vaste rituelen te introduceren of de bestaande rituelen aan te scherpen. Daarmee duid je de steeds terugkerende momenten duidelijker aan. Dit kan bijvoorbeeld door altijd hetzelfde liedje te zingen voor het eten, of een boekje te lezen voor het slapen gaan. Ook kan het je kind veel rust bieden als je een verandering of activiteit enige tijd van tevoren aankondigt. Benoem bijvoorbeeld dat jullie over 10 minuten naar boven gaan om tanden te poetsen. Herhaal dit 5 minuten van tevoren nogmaals. Om in te schatten wat jouw kind nodig heeft hierin, is het belangrijk om goed naar hem of haar te kijken en te luisteren en vervolgens in te spelen op wat je ziet.

Het leven van een baby bestaat voor een groot deel uit basisbehoeften als eten, drinken, poepen, plassen én slapen. Wanneer dit zonder problemen verloopt, zit een kind beter in zijn vel. Het is immers makkelijker om te spelen wanneer je een volle buik en schone luier hebt en uitgerust bent. Pas dan zal een kind zich ook verder gaan ontwikkelen.
Goed slapen is soms echter minder vanzelfsprekend dan we zouden willen. En het maakt het extra lastig als jouw kind nog niet zelf kan duidelijk maken wat er misschien mis is. Daarom zetten we wat tips op een rij om jouw kind te helpen zijn of haar natuurlijke slaapritme te vinden!

• Slaapsignalen
  Door de slaapsignalen van jouw kind te leren herkennen kun je hier op inspelen. Gapen is misschien wel het meest bekende slaapsignaal. Huilen of jengelen zijn vaak een duidelijk teken. Bleek worden of in de ogen wrijven zijn ook snel te herkennen. Maar heb je ook wel eens gelet op rode wangen en/of oren? Of juist het over-alert zijn van je kindje? Andere kinderen friemelen bijvoorbeeld aan hun oren, wenden zich af of kijken weg.
  
  
• Slaaphygiëne
  Alle kleine gedragsregels die we kunnen toepassen om beter te slapen, noemen we slaaphygiëne. Bijvoorbeeld dat het ’s avonds op tijd donker is. Dit kan door bijvoorbeeld de lichten zachter te zetten, de tv uit te laten of de gordijnen te sluiten. Overdag kun je de slaapkamer van je kind juist beter niet donker maken, dat is beter voor de gewenning van dag en nacht. Ook is het van belang dat de slaapkamer van je kind goed geventileerd is en de juiste temperatuur heeft, namelijk 16-18° Celsius.
  
  
• De slaapcyclus
  Kleine kinderen doorlopen in ongeveer 50 à 60 minuten een slaapcyclus van lichte naar diepe slaap. Bij volwassenen is dit 90 à 100 minuten. Het is dus heel normaal dat kinderen vaker wakker worden.
  Laat je kindje ook wennen aan slapen met geluiden om zich heen. Zo zal je kind minder snel bij ieder geluid wakker schrikken. Als hij of zij dan toch wakker wordt door iets, haal je kind dan niet gelijk uit bed. Het kan zijn dat je kindje nog niet uitgeslapen is maar net een slaapcyclus heeft afgerond en daardoor even wat lichter slaapt of tussendoor wakker wordt en toch nog verder zal slapen.
  
  
• Leg je kind in bed
  Door je kind op vaste tijden in eigen bed te leggen in een rustige kamer, ook al is hij of zij nog wakker, went je kind aan de regelmaat en de kamer en valt dan makkelijker zelf in slaap. Door aan de kamer en het ritme te wennen voelt je kindje zich veilig. Als een kind zelf in slaap kan vallen (en niet in slaap gewiegd hoeft te worden) is hij/zij niet afhankelijk van een volwassene. Dit draagt uiteindelijk ook bij aan de zelfstandigheid, de autonomie en het zelfvertrouwen van een kind. Laat je kind dus bij voorkeur niet op schoot, in de box of in een wipper slapen.
  
  
• Zorg voor routine
  Het is ook belangrijk om vaste bedtijden aan te houden voor je kind zodat hij of zij weet wanneer het tijd is om te gaan slapen. Een vast ritme zorgt er daarnaast voor dat het lichaam automatisch op de juiste momenten het slaaphormoon melatonine aanmaakt. Zorg er voor dat je kindje het ritme kan herkennen door een herkenbare routine aan te houden. Dit kan bijvoorbeeld door altijd eerst een boekje te lezen, het liefst iedere keer hetzelfde boek. Of altijd rustige muziek aan te zetten. Houd ook een vaste volgorde aan in deze routine.
  
  
• Buitenlucht en beweging
  Laat je kind iedere dag buitenspelen! Zo krijgt hij of zij voldoende daglicht. De vitamines hierin hebben we nodig om goed te kunnen groeien. Ook beweegt je kind hierdoor meer, wat natuurlijk belangrijk is voor de gezondheid, maar het zorgt er ook voor dat je kind sneller in slaap valt en dieper slaapt.
  
  
• Overdag slapen
  Vaak wordt er gedacht dat het overdag wakker houden van een kind ervoor zorgt dat deze ‘s nachts beter slaapt. Onderzoeken hebben echter aangetoond dat het tegendeel waar is. Het is voor een oververmoeid kind moeilijker om zich over te geven aan slaap. En als je kind eenmaal in slaap is gevallen, wordt hij of zij vaker wakker omdat hij meer prikkels van de dag moet verwerken. Probeer daarom ook overdag aan te sluiten bij het natuurlijke slaapritme van je kind en laat deze uit zichzelf wakker worden.
  
  
• Pak je kind niet steeds op
  Als een vermoeid kind wordt opgepakt, getroost en gedragen, wordt hij vaak weer alert. Dan maakt hij of zij oogcontact of lacht. Hierdoor krijg je wellicht de indruk dat je kind nog niet moe is, maar eigenlijk reageert deze slechts op de prikkels om zich heen. Als een kind op dat moment niet in bed wordt gelegd leert hij/zij overactief gedrag aan. Dan wordt het moeilijker om in slaap te vallen en worden de slaapjes steeds korter. Leg je kind dus in bed wanneer je de eerste slaapsignalen opmerkt. Ook als hij of zij daarna weer een minder vermoeide indruk maakt!
  
  
• Uitslapen
  Het is verleidelijk om in het weekend of tijdens een vakantie je kindje later naar bed te brengen en langer uit te laten slapen. Jullie zitten nergens aan vast, hebben leuke dingen te doen en het is gewoon heel gezellig om samen te zijn! Om ervoor te zorgen dat het slaapritme van je kind niet helemaal in de war raakt hierdoor, kun je proberen om hierbij een maximaal verschil van 1,5 uur aan te houden met de tijden waarop je kind normaal gaat slapen of wakker wordt.

Ben je nieuwsgierig geworden naar hoe we bij CompaNanny werken met betrekking tot het slapen van kinderen? Vraag dan vrijblijvend een rondleiding aan!