Wanneer heb je te maken met een terugval in zindelijkheid?
Een terugval in zindelijkheid betekent dat je kind structureel in de broek plast of poept, nadat hij of zij juist al een tijdje (bijna) zindelijk was. Het gaat dus niet om een ongelukje dat altijd kan gebeuren. Ongelukjes kunnen voorkomen totdat je kind 6 of 7 jaar is. Een terugval zie je vaak bij peuters en kleuters. Al is het zeker niet gek als je kind het later heeft, want iedereen ontwikkelt zich op het eigen tempo.
Is een terugval in zindelijkheidstraining normaal?
Maak je geen zorgen als je kind zo’n terugval in zindelijkheid heeft. Dit hoort bij het zindelijk worden. Het is namelijk een ontwikkeling waarvoor tijd en geduld nodig is. Zie het als een normaal onderdeel van het leerproces. En net als bij elk ander leerproces gaat ook dit met vallen en opstaan. Het is dus absoluut geen teken van falen, maar komt regelmatig voor.
Waardoor kan een kind dat zindelijk is opeens weer in de broek gaan plassen?
Er zijn allerlei mogelijke oorzaken voor een terugval in zindelijkheid. Als je weet wat de reden is, begrijp je het beter en kan je erop inspelen. Het is dus heel nuttig om te achterhalen waar het vandaan komt. Denk bijvoorbeeld aan:
- Grote gebeurtenissen
Denk aan een verhuizing, verbouwing, de komst van een broertje of zusje of het overlijden van een opa of oma. Ook naar school gaan valt hieronder. Dit kan stress, spanning of angst opleveren. Die gevoelens en emoties kunnen leiden tot een terugval. - Andere routines
Voorbeelden hiervan zijn vakantie hebben of uit logeren gaan. Door de andere structuur van de dag en nieuwe indrukken voelt je kind niet of minder goed dat het naar de wc moet. - Te veel druk op het zindelijk zijn
Als je als ouder veel druk legt op zindelijkheid, kan je kind hier stress van krijgen en wordt het onzeker. Daardoor pakt hij of zij de signalen van moeten plassen of poepen minder snel of niet meer op. Dat kan zorgen voor een terugval. - Lichamelijke oorzaken
Naast mentaal kan de terugval in zindelijkheid ook komen door lichamelijke klachten. Bijvoorbeeld een urineweginfectie, een blaasontsteking of verstopping. Het plassen of poepen is dan pijnlijk, waardoor je kind het weer in de broek doet. Ook een griep of andere tijdelijke ziekte kan hier invloed op hebben. Het is logisch dat bij ziekte (of bij jou of je partner) de zindelijkheidstraining naar de achtergrond verdwijnt.
Wat te doen bij een terugval in zindelijkheid?
Als je de oorzaak eenmaal weet, kan je je kind begeleiden om weer zindelijk te worden. Zo ga je om met een terugval in zindelijkheid:
- Ontdek wat je kind fijn vindt
Praat er luchtig over en probeer erachter te komen wat je kind prettig vindt. Dan kan je er samen aan werken. Het is belangrijk dat je kind zindelijk is omdat hij of zij naar de wc moet, niet omdat jij als ouder anders teleurgesteld bent. - Blijf rustig en accepteer het
Onthoud dat een terugval vaak vanzelf overgaat als de oorzaak over is, bijvoorbeeld een ziekte of bepaalde spanning. Ook als je kind went aan een andere situatie, zoals een nieuw of verbouwd huis, komt de zindelijkheid meestal vanzelf weer terug. Door kalm te blijven, kun je dit proces versnellen. - Stimuleer je kind om naar de wc te gaan
Leg hierbij niet te veel druk op je peuter, want dat werkt averechts. Wil je kind niet naar de wc als je het vraagt of zegt? Laat het dan en probeer het een andere keer opnieuw. Op die manier voelt je kind zich niet onder druk gezet. - Zorg voor een ritme
Creëer structuur en regelmaat voor je peuter. Dat doe je door hem of haar op vaste momenten uit te nodigen om naar de wc te gaan, bijvoorbeeld na het spelen en voor het slapen. Zo merkt je kind dat het een vast onderdeel is van het dagritme. Bekijk meer tips over dit onderwerp in onze blog over structuur en rituelen. -
Word niet boos
Bedenk je dat boosheid leidt tot stress en onzekerheid, wat de terugval in zindelijkheid in stand houdt. Het is ook voor je kind niet fijn dat het in de broek plast of poept, terwijl het eerder wel lukte om naar het potje of de wc te gaan. Je peuter is dit nog aan het leren. Dat is helemaal normaal. -
Geef grenzen aan
Heeft je peuter regelmatig ongelukjes? Wees dan duidelijk wanneer het weer tijd is voor een luier, op een manier die past bij de ontwikkeling. Geef bijvoorbeeld aan dat je peuter na 2 ongelukjes op een dag een luier om krijgt. Want voor je kind is het vaak net zo vervelend als voor jou. -
Ga voor een prettige omgeving
In een veilige en prettige omgeving, zoals thuis, voelt en ervaart je kind beter wanneer het moet plassen of poepen. Als hij of zij in een drukke omgeving is of helemaal opgaat in het spelen, is de kans groot dat je peuter de signalen niet goed voelt. Daarom is het het beste om in de rust aan zindelijkheid te werken. -
Ga bij zorgen naar de huisarts of het consultatiebureau
Elk kind wordt zindelijk op het eigen tempo. Maar blijft je kind langere tijd hangen in een terugval en maak je je hier zorgen over? Ga dan langs de huisarts of vraag advies bij het consultatiebureau. Zij helpen je graag verder.
Meer tips over zindelijkheid
Wil je meer handige tips over de zindelijkheid van je peuter? Bekijk dan onze 6 tips om zindelijk te worden of beluister onze Opvoedcast over zindelijkheidstraining.
