02-11-2021
Waarom ieder kind een andere opvoeding nodig heeft + 6 tips
Dacht je het opvoeden helemaal onder controle te hebben met je oudste, blijkt deze manier van opvoeden voor je jongste totaal niet te werken. De opvoeding van ieder kind is dus maatwerk, maar het is misschien niet altijd even makkelijk. In deze blog geven we tips en delen we waarom het belangrijk is om ieder kind als uniek persoon te behandelen en op te voeden.
Waarom heeft ieder kind een andere opvoeding nodig?
De definitie van opvoeden is dat je kind begeleidt bij zijn of haar ontwikkeling tot iemand die zelfstandig kan meedoen aan de samenleving. Dit doe je door het bieden van een veilige omgeving, het bieden van structuur en door het bijbrengen van normen en waarden. Deze basis zal in de meeste gevallen gelijk zijn voor al je kinderen, maar het is belangrijk dat je de opvoeding per kind aanpast aan zijn of haar unieke persoonlijkheid, behoeften, talenten en temperament.
Verschillende factoren spelen een rol bij het bepalen van de juiste opvoedingsaanpak voor elk kind:
- Persoonlijkheid en temperament: Kinderen hebben verschillende persoonlijkheden en temperamenten. Sommige kinderen zijn van nature verlegen, terwijl anderen juist extravert zijn. De opvoedingsstijl die jij hanteerde voor je ene kind hoeft dus niet effectief te zijn voor je andere kind.
- Interesses en talenten: Kinderen hebben verschillende interesses en talenten. Sommige kinderen zijn bijvoorbeeld creatief en anderen zijn meer geïnteresseerd in wetenschap of sport. In de opvoeding is het goed om rekening te houden met deze interesses en talenten. Zo kun je je kind helpen groeien en zich ontwikkelen op zijn eigen unieke manier.
- Levensfase en ontwikkelingsfase: De leeftijd en ontwikkelingsfase van een kind spelen een grote rol in de opvoeding. Wat werkt voor een peuter, werkt mogelijk niet voor een tiener. Kinderen ontwikkelen zich in verschillende fasen en hebben daarom verschillende behoeften op verschillende momenten in hun leven.
Tips om ieder kind op een unieke, passende manier op te voeden
1. Vergelijk je kinderen niet met elkaar
Door broers en zusjes met elkaar te vergelijken kun je de rivaliteit tussen kinderen juist versterken in plaats van dat het kinderen stimuleert om gedrag aan te passen. Om kinderen te stimuleren kun je specifiek gedrag benoemen en hierin geen oordeel geven.
Bijvoorbeeld: ‘Ik zie dat je je bord nog niet leeg hebt gegeten, neem je nog een paar happen?’ in plaats van te zeggen: ‘Neem nou eens een voorbeeld aan je broer, hij heeft zijn bord al leeg’.
2. Stimuleer het zelfvertrouwen. Elk kind heeft zijn eigen kwaliteiten en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Als ouder kun je je kind aanmoedigen door dingen te proberen, te blijven oefenen en door te laten merken dat het niet erg is om fouten te maken. Schep realistische verwachtingen en laat je kind merken dat je trots op hem bent om wie hij is!
3. Vermijd het labelen van je kind
Wanneer je het over je kind hebt als ‘de clown’ of ‘de sportieve’ ontstaan er bepaalde verwachtingen over het (gedrag van) het kind over zichzelf en bij jou als ouder. Jouw verwachting over wie jouw kind is of hoe jouw kind hoort te zijn, is van grote invloed op jouw kind. Wat een selffulfilling prophecy in de hand kan werken, want je kind gaat zich hier ook naar gedragen omdat het jou niet wil teleurstellen. Ook kan ‘het labelen’ bijdragen aan onderlinge jaloezie.
4. Houd rekening met ontwikkelingsfases: Begrijp de ontwikkelingsfase van je kind en pas je verwachtingen en benadering aan op basis van wat redelijkerwijs mag worden verwacht op dat specifieke ontwikkelingsniveau. Wees flexibel en bereid om je opvoedingsbenadering aan te passen naarmate je kinderen groeien en zich ontwikkelen. Wat vandaag werkt, werkt misschien niet morgen, en dat is oké.
5. Houd rekening met de persoonlijkheid: Neem de tijd om je kind te observeren en te luisteren naar wat ze te zeggen hebben. Let op hun interesses, gedragingen en reacties in verschillende situaties. Dit zal je helpen hun persoonlijkheid en behoeften beter te begrijpen. Pas je opvoedingsstijl aan op basis van de persoonlijkheid, behoeften en temperament van je kind. Sommige kinderen hebben behoefte aan meer structuur en regels, terwijl anderen meer gebaat zijn bij autonomie en zelfstandigheid.
6. Erken en stimuleer unieke talenten en interesses: Identificeer de unieke talenten, vaardigheden en interesses van je kind en moedig hen aan om deze te ontwikkelen. Bied kansen aan om deze talenten te verkennen, zoals hobby's, lessen of buitenschoolse activiteiten.
Leer meer over het opvoeden van meerdere kinderen
Onthoud altijd dat geen enkel kind hetzelfde is. Ook als het om broers en zusjes gaat die dezelfde ouders hebben, in hetzelfde huis opgroeien en naar dezelfde school gaan. Ze hebben hun eigen plaats in het gezin, een eigen karakter, eigen relaties met anderen en eigen opgedane ervaringen. Dit maakt elk kind tot een uniek individu!
Luister ook onze podcastaflevering: Een of meerdere kinderen, hoe stimuleer je gelijke ontwikkeling?