Home Sociaal Zelfvertrouwen door complimenten

Zelfvertrouwen door complimenten

2021-03-01 00:00:00

Geschreven door Amber Simons

De nadruk binnen opvoeding ligt tegenwoordig vooral op positief contact en taalgebruik. En dus ook op het geven van lekker veel complimenten aan je kind. Op Nationale Complimentendag hebben we het daarom vandaag over het geven van complimenten.

Waarom je je kind moet complimenteren
Het geven van complimenten stimuleert positief gedrag en zelfwaardering. Enerzijds zal je kind bepaald gedrag vaker gaan vertonen wanneer hij of zij merkt hier waardering voor te krijgen. Anderzijds vergroot waardering ook het zelfvertrouwen van je kind. En wanneer je kind het vertrouwen heeft dat hij iets kan, zal hij er eerder aan durven te beginnen, eerder grenzen durven te verleggen door een volgende uitdaging op te zoeken en er eerder andere kinderen bij betrekken. Wat allemaal goed is voor zijn of haar ontwikkeling.
Bij het gebrek aan dit vertrouwen durven kinderen (net als volwassenen) juist niet te beginnen aan iets en zijn ze sneller geneigd op te geven, omdat ze ervan overtuigd zijn dat ze toch zullen falen. Verder zorgen complimenten ook voor inzicht in zichzelf en de wereld om hen heen, wat belangrijk is om op te groeien tot een weerbaar en zelfverzekerd persoon!

Kun je ook te veel complimenten geven?
Focussen op wat je kind goed doet, is beter dan focussen op wat je kind verkeerd doet, toch? Daarom zijn wij als volwassenen geneigd om een schijnwerper te zetten op ieder succesmoment, ieder moment van braaf luisteren of ieder moment van dapperheid van kinderen. Je wilt ieder kind immers het gevoel geven dat hij of zij alles kan worden wat ze willen, van kapper tot astronaut tot kunstenaar. Maar waar ligt de grens tussen het op een positieve manier reageren en het overdadig complimenteren?
Uit onderzoek blijkt dat overdreven complimenten averechts werken. Al helemaal wanneer je kind toch al niet zo’n hoge zelfwaardering heeft. Door overdadig complimenteren worden er hoge verwachtingen bij ze neergelegd en hebben kinderen het gevoel dat ze daar continue aan moeten voldoen. Uiteindelijk gaan ze daardoor juist uitdagingen uit de weg. Op die manier verleggen ze ook geen grenzen en ontwikkelen ze zich niet tot hun optimale kunnen. Ook kan het geven van veel complimenten ervoor zorgen dat kinderen geen waarde meer hechten aan het compliment of juist afhankelijk worden van complimenten.
Als kinderen echter weinig tot geen complimenten krijgen, zullen ze uiteindelijk aan zichzelf gaan twijfelen, omdat ze nooit horen dat ze het goed doen. Dus het is lastig om een goede balans te bepalen.

Een procesgericht, productgericht of persoonsgericht compliment
Procesgerichte complimenten gaan over de inzet en inspanning die een kind toont. Productgerichte complimenten focussen vooral op het resultaat en de prestatie. Persoonsgerichte  complimenten leggen de nadruk juist op de persoonlijke eigenschappen van een kind, zoals de intelligentie, vriendelijkheid of talent.
Uit onderzoek blijkt dat wanneer je een persoonsgericht of productgericht compliment geeft, bijvoorbeeld “jij bent slim” of “dat is goed gelukt”, kinderen hier geen groter zelfvertrouwen van krijgen. Sterker nog, ze kunnen hier onzeker van worden en zijn meer gericht op eventueel falen. Hierdoor zullen ze niet kiezen voor dingen waar ze van kunnen leren, maar voor dingen waar ze reeds goed in zijn. De ontwikkeling van deze kinderen stagneert dan uiteindelijk ook.
Wanneer kinderen echter gecomplimenteerd worden op hun gedrag, inzet en inspanning, bijvoorbeeld “jij hebt echt je best gedaan”, vergroot hun zelfvertrouwen juist. Ze raken dan niet van slag omdat iets niet gelukt is, maar zijn juist blij omdat ze waardering krijgen voor wat ze proberen. Deze kinderen zijn juist geneigd om moeilijkere uitdagingen aan te gaan, met de overtuiging dat het ze uiteindelijk zal lukken. Het geeft ook niet als iets een keer niet lukt, omdat de focus ligt op hun inzet. Hiermee stimuleer je ook de veerkracht.

De beste manier om een compliment te geven

  • Geef een compliment op het moment zelf en niet pas later. Zo begrijpt je kind goed waar het over gaat en kan hij of zij de juiste situatie en gedrag eraan koppelen. Het is voor jonge kinderen lastig om een situatie in gedachten terug te halen en daarmee zou het compliment de waarde een beetje verliezen.
  • Geef alleen een oprecht compliment. Complimenteer niet om het complimenteren. Complimenten geven over iets, ongeacht of je kind het goed doet of er veel inspanning in heeft gestopt, is niet effectief. Kinderen zullen dan gedrag gaan vertonen alleen met als doel om een compliment te krijgen, terwijl het beter is als ze intrinsiek gemotiveerd zijn om iets te doen. Ook zullen ze minder waarde hechten aan volgende complimenten.
  • Geef een inhoudelijk compliment. Zeg dus niet “goed zo!”, maar vertel wat je precies goed vindt. Op deze manier halen ze de juiste waardering uit jouw compliment en weten ze precies wat het is dat ze blijkbaar goed doen. Ook toon je met een inhoudelijk compliment respect naar je kind, terwijl “goed zo” soms betuttelend kan overkomen.
  • Geef een beschrijvend compliment zonder oordeel, bijvoorbeeld “Jij kan met veel verschillende kinderen spelen”, in plaats van “Goed dat je hem ook een keer hebt gevraagd mee te spelen”. Op deze manier voorkom je dat je kind afhankelijk wordt van jouw oordeel en het gevoel krijgt dat hij of zij van zichzelf niet goed genoeg is.
  • Geef je kind een kans om zichzelf te complimenteren, vraag daarvoor wat hij of zij zelf vindt van zijn gedrag in een bepaalde situatie. Op die manier leer je je kind deze momenten te herkennen en zichzelf te waarderen in plaats van alle waardering uit anderen te halen.
  • Geef een compliment altijd zonder kanttekeningen. Wanneer je na het compliment bijvoorbeeld nog zegt “Deed je dat maar altijd”, doet dat het positieve effect van het compliment teniet.

Ben je benieuwd hoe wij op de kinderopvang omgaan met complimenten geven? Vraag dan geheel vrijblijvend een rondleiding aan!

RONDLEIDING AANVRAGEN