Veel meer dan een volwassene, leeft een kind in het nu. Terwijl wij allemaal constant onze drukke agenda’s in gedachten hebben, denken kinderen gewoon aan dat wat er op dit moment gebeurt. Terwijl hippe, jonge volwassenen een cursus mindfulness doen om zichzelf niet te verliezen in de haastige maatschappij van tegenwoordig, gaan kinderen volledig op in het moment. Een kind leeft onbewust heel bewust.
Dagelijkse activiteiten beleeft een kind als losse onderdelen en het is op jonge leeftijd nog lastig om zich een voorstelling te maken van een dag als geheel. Pas bij heel veel herhaling gaat een kind dingen herkennen en situaties met elkaar associëren. Als specifieke momenten op de dag zich steeds herhalen, bouwt een kind daar kennis en ervaring in op. Zo gaat die herkenning van wat er gaat komen steeds makkelijker. Een kind leert dan langzaam te anticiperen.
Het ritueel van avondeten
Als volwassenen hebben we allerlei vaste rituelen en structuren geïntegreerd in ons handelen. Veel meer dan we denken. Omdat we deze op de automatische piloot kunnen toepassen, zijn we ons hier niet altijd bewust van. Dat gaat van handen wassen na het plassen en achterover leunen wanneer je bord leeg is, tot iedere keer dezelfde supermarkt bezoeken of een bepaald nummer draaien tijdens het schoonmaken. We gebruiken bijvoorbeeld ook steeds dezelfde voorwerpen in specifieke situaties.
Kinderen nemen dit in zich op. Een kind gaat materialen en structuren associëren met een specifieke situatie. Neem het avondeten; hier zitten meerdere rituelen in verwerkt. Zo eten we iedere dag op hetzelfde tijdstip, komen er geuren langsdrijven tijdens het koken, dekken we van tevoren de tafel, wassen we eerst onze handen en scheppen daarna alle borden vol, voordat we daadwerkelijk beginnen met eten. Al deze structuren, het gebruik van bepaalde materialen en zelfs het ruiken van eten dat verwarmd wordt, attenderen je kind er op dat het tijd is om te eten.
Rituelen gaan niet vervelen!
Door een vaste volgorde in de dag aan te houden en met name bij bepaalde situaties, leert je kind de steeds terugkerende dagelijkse gebeurtenissen te herkennen. Door deze herkenning ontstaat een gevoel van veiligheid. Omdat hij of zij kan vertrouwen in zichzelf én zijn omgeving. Pas wanneer een kind zich veilig voelt kan deze zich gaan focussen op wat er om hem of haar heen allemaal gebeurt. En pas dan zal een kind zich ook verder gaan ontwikkelen.
Kinderen zijn nog aan het leren om de miljoenen prikkels die tegelijk binnenkomen op een goede manier te filteren. Dit doen wij, volwassenen, al onbewust, deels omdat ons brein al weet wat niet belangrijk is en wat wel. Maar voor kinderen is alles nieuw. Wanneer er bepaalde momenten zijn die iedere dag terugkeren en grotendeels hetzelfde verlopen, is de input van nieuwe prikkels veel minder groot.
Voorspelbaarheid geeft rust
Voorspelbaarheid, vaste rituelen en herhaling zorgen dus voor rust en voorkomen dat een kind overprikkeld raakt. Daarom wordt bij CompaNanny een vast dagritme voor alle kinderen aangehouden. Het is ook de reden dat alles wordt beschreven en benoemd naar de kinderen. Het geluid van de vuilniswagen buiten, het gedrag van andere kinderen, wat er straks gaat gebeuren, wat we nu aan het doen zijn. Dit praten met ieder kind is dus niet alleen maar nuttig voor de taalontwikkeling. Het is ook belangrijk voor het gevoel van rust en veiligheid.
Heeft jouw kind voorspelbaarheid nodig?
Hoeveel belang een kind heeft bij deze voorspelbaarheid is per individu verschillend. Ieder kind heeft tenslotte een ander temperament. Er kan wel gesteld worden dat jonge kinderen gevoeliger zijn voor veranderingen en onvoorspelbaarheden dan oudere kinderen. Dit komt doordat een wat ouder kind al veel meer kennis heeft over de wereld en zijn directe omgeving. Hierdoor is hij of zij veel sneller in staat om een onverwachte gebeurtenis in een bekend en begrijpelijk kader te plaatsen.
Zo zorg je voor voorspelbaarheid
Wanneer je merkt dat jouw kind onrustig of overprikkeld is, kan het helpen om vaste rituelen te introduceren of de bestaande rituelen aan te scherpen. Daarmee duid je de steeds terugkerende momenten duidelijker aan. Dit kan bijvoorbeeld door altijd hetzelfde liedje te zingen voor het eten, of een boekje te lezen voor het slapen gaan. Ook kan het je kind veel rust bieden als je een verandering of activiteit enige tijd van tevoren aankondigt. Benoem bijvoorbeeld dat jullie over 10 minuten naar boven gaan om tanden te poetsen. Herhaal dit 5 minuten van tevoren nogmaals. Om in te schatten wat jouw kind nodig heeft hierin, is het belangrijk om goed naar hem of haar te kijken en te luisteren en vervolgens in te spelen op wat je ziet.
Wil je weten wat voor dagritme we aanhouden bij CompaNanny of hoe wij zorgen voor voorspelbaarheid? Lees dan verder over onze werkwijze of vraag een rondleiding aan op een vestiging!
Rondleiding aanvragen